Τι είναι η αποζημίωση για ηθική βλάβη και οι άυλες ζημιές σε περιπτώσεις συκοφαντίας ενάντια σε εταιρείες και οργανισμούς

Όταν διαπράττεται μια πράξη που παραβιάζει την τιμή, εάν το θύμα είναι ένα άτομο, αναγνωρίζεται αποζημίωση για τον πνευματικό πόνο μέσω της αποζημίωσης για ηθική βλάβη. Ωστόσο, πώς πρέπει να σκεφτούμε όταν το θύμα είναι μια εταιρεία ή οργανισμός;

https://monolith.law/φήμη/δυσφήμιση[ja]

Σε περίπτωση εταιρειών ή οργανισμών, δεν μπορούμε να λάβουμε υπόψη τον πνευματικό πόνο, έτσι ακόμη και αν η τιμή τους έχει πληγεί, δεν μπορούμε να σκεφτούμε αποζημίωση για ηθική βλάβη για τον πνευματικό πόνο. Έτσι, μπορεί να υπάρξει η άποψη ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε αποζημίωση μόνο για την υλική ζημιά, όπως η μείωση των πωλήσεων. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, είναι δύσκολο να υπολογίσουμε με ακρίβεια τη μείωση των πωλήσεων που προκλήθηκε από την παραβατική πράξη, και αυτό θα σήμαινε ότι η δικαιοσύνη για τις εταιρείες και τους οργανισμούς δεν θα επιτυγχάνεται.

Επομένως, όταν μια εταιρεία ή οργανισμός υφίσταται πράξη παραβίασης της τιμής, τίθεται το ζήτημα εάν πρέπει να αναγνωριστεί αποζημίωση για άυλη ζημιά, δηλαδή για ζημιά παρόμοια με την αποζημίωση για ηθική βλάβη, πέρα από την υλική ζημιά όπως η μείωση των πωλήσεων.

Εταιρείες και Οργανισμοί Αντιμέτωποι με Άυλες Ζημιές

Το Ανώτατο Δικαστήριο τον Ιανουάριο του 1964 (昭和39年), αναφορικά με την αίτηση αποζημίωσης για παραβίαση του δικαιώματος στην τιμή που είχε υποβάλει ένα ιατρικό νομικό πρόσωπο, διατύπωσε την άποψη ότι «η άυλη ζημία ή αλλιώς ο ψυχικός πόνος δεν μπορεί να υπάρξει σε ένα νομικό πρόσωπο, καθώς δεν διαθέτει ψυχή, και επομένως, η άυλη ζημία δεν είναι δυνατή, με την εξαίρεση της αποζημίωσης για υλικές ζημίες, δηλαδή για οικονομικές απώλειες, και δεν υπάρχει καμία άλλη μορφή ανακούφισης που να είναι αναγνωρισμένη από το άρθρο 723 του Αστικού Κώδικα» είναι μια εντελώς λανθασμένη άποψη.

Στην περίπτωση παραβίασης του δικαιώματος στην τιμή ενός νομικού προσώπου, η δημιουργία άυλης ζημίας που μπορεί να αξιολογηθεί σε χρήμα δεν είναι απολύτως αδύνατη, και τέτοιου είδους ζημία θα πρέπει να θεωρηθεί κοινωνικά δίκαιο να αποζημιωθεί από τον παραβάτη με χρηματική αποζημίωση.

Απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, 28 Ιανουαρίου 1964 (昭和39年)

Κατά συνέπεια, το δικαστήριο αναγνώρισε το δικαίωμα του νομικού προσώπου να απαιτήσει αποζημίωση για «άυλες ζημίες» που υπέστη λόγω παραβίασης της τιμής του. Αν και αυτή η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν αναγνωρίζει τον ψυχικό πόνο των νομικών προσώπων, επιβεβαιώνει την ύπαρξη άυλων ζημιών που μπορούν να αξιολογηθούν χρηματικά και ακυρώνει την αρχική απόφαση που έλεγε ότι «τα νομικά πρόσωπα δεν μπορούν να απαιτήσουν αποζημίωση για άυλες ζημίες που προκλήθηκαν από παραβίαση της τιμής τους», και επέστρεψε την υπόθεση στο Εφετείο του Τόκιο για επανεξέταση.

Από τότε, η αναγνώριση των άυλων ζημιών έχει επεκταθεί σε διάφορα νομικά πρόσωπα, καθώς και σε πολιτικά κόμματα, συνδικάτα και επαγγελματικές οργανώσεις που δεν έχουν νομική προσωπικότητα.

Συκοφαντική Δυσφήμιση Εταιρείας και Άυλη Ζημία

Υπάρχει περίπτωση όπου ένα περιοδικό που επέκρινε την εκτέλεση καθηκόντων του προέδρου μιας μεγάλης και γνωστής εταιρείας, οδήγησε στην αναγνώριση της δυσφήμισης της εταιρείας και στην επιβολή πληρωμής αποζημίωσης και δημοσίευσης διορθωτικής διαφήμισης.

https://monolith.law/reputation/defamation-corrective-advertising-restoration-of-reputation[ja]

Το περιοδικό Shukan Shincho ανέφερε ότι ο I, πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Kanebo και πρόεδρος της Japan Airlines, δεν διέθετε τις διοικητικές ικανότητες και δεν ήταν κατάλληλος για τη θέση του προέδρου της Japan Airlines, ενώ είχε επίσης συνεχίσει να παρουσιάζει παραποιημένες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις στην Kanebo. Το Τόκιο Εφετείο, τον Σεπτέμβριο του 1994 (1994), δήλωσε ότι δεν υπήρχαν αποδείξεις για το αν οι ισχυρισμοί του άρθρου ήταν αληθείς και

Το εν λόγω άρθρο περιείχε πολύ σοβαρές και βαριές κατηγορίες για τον ενάγοντα, όπως ότι πραγματοποίησε παραποιημένες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, και είναι σαφές ότι η τιμή και η φήμη του ενάγοντα υπέστησαν σοβαρή ζημία, ενώ η κυκλοφορία του Shukan Shincho ανέρχεται σε περίπου 600.000 αντίτυπα, γεγονός που δεν αμφισβητείται από τα μέρη, και η επίδραση του άρθρου στον ενάγοντα ήταν σημαντική από αυτή την άποψη, και ο ενάγων υπέστη σημαντική άυλη ζημία, αν και δεν μπορεί να εκτιμηθεί σε συγκεκριμένο αριθμό.

Απόφαση Τόκιο Εφετείου, 7 Σεπτεμβρίου 1994

Και έτσι, διέταξε το Shukan Shincho να καταβάλει αποζημίωση 5 εκατομμυρίων γιεν για την άυλη ζημία και να δημοσιεύσει μια διορθωτική διαφήμιση. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά την «απώλεια κερδών που δεν μπόρεσε να εισπράξει» λόγω της μείωσης των πωλήσεων του ενάγοντα (Kanebo),

Αναγνωρίζεται ότι οι πωλήσεις της θυγατρικής εταιρείας που διαθέτει καλλυντικά και της Kanebo Pharmaceuticals Co., Ltd. μειώθηκαν σημαντικά τον Ιούλιο έως Αύγουστο του 1986 (Showa 61) σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, οι πωλήσεις επηρεάζονται από πολύπλοκους και ποικίλους παράγοντες, όπως η οικονομική κατάσταση της εποχής, και δεν μπορεί να λεχθεί ότι η μείωση των πωλήσεων της θυγατρικής οφείλεται στη δημοσίευση του εν λόγω άρθρου. Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό ότι η ζημία της θυγατρικής αντιστοιχεί ακριβώς στην απώλεια κερδών που θα έπρεπε να είχε ο ενάγων.

Ίδιο

Και έτσι, δεν το αναγνώρισε. Αυτή η μείωση των πωλήσεων που οδήγησε σε επιχειρησιακές ζημίες και άλλες περιουσιακές ζημίες, αν και θεωρητικά αναγνωρίζεται, στην πράξη είναι δύσκολο να αποδειχθεί η πρόκληση της ζημίας και η σχετική αιτιώδης σχέση με την πράξη δυσφήμισης, και σπάνια αναγνωρίζεται από τα δικαστήρια.

Απτές Ζημιές και Έξοδα για την Αποκατάσταση της Φήμης

Σε αρκετές δίκες, πολλοί ενάγοντες έχουν διεκδικήσει τρεις τύπους ζημιών:

1. Οικονομικές ζημιές λόγω μείωσης των πωλήσεων και άλλων επιχειρηματικών απωλειών (επιχειρηματικές ζημιές)
2. Έξοδα που αναγκάστηκαν να καταβάλουν για τη λήψη μέτρων αποκατάστασης της φήμης τους (έξοδα για την πρόληψη της επέκτασης των επιχειρηματικών ζημιών και για την ανάκτηση της κοινωνικής εμπιστοσύνης, όπως τα έξοδα για δημοσιεύσεις ανακοινώσεων και διαφημίσεων)
3. Απτές ζημιές λόγω απώλειας κοινωνικής εμπιστοσύνης και άλλων παρόμοιων λόγων

Από αυτές, η πρώτη κατηγορία σπάνια αναγνωρίζεται, ενώ και η δεύτερη είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτή. Σχετικά με αυτό, υπάρχει ένα περιστατικό μετά την κατάρρευση της φούσκας της οικονομίας, όπου σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα για την ύφεση στα ακίνητα, μια συνέντευξη ενός κτηματομεσίτη επεξεργάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να δώσει την εντύπωση ότι ο εν λόγω κτηματομεσίτης βρισκόταν σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, κάτι που οδήγησε στην αναγνώριση παράνομης πράξης λόγω συκοφαντικής δυσφήμισης.

Το πρόγραμμα απεικόνιζε την τραγική κατάσταση μιας πολυκατοικίας που είχε σταματήσει να πωλείται, τους κτηματομεσίτες που είχαν αναγκαστεί να σταματήσουν τις πωλήσεις και τα γραφεία πωλήσεων, και μέσω της αφήγησης έδινε την εντύπωση ότι η εταιρεία που πωλούσε την πολυκατοικία High Town Yoshikawa, όπως και άλλοι κτηματομεσίτες, βρισκόταν σε πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση, δεν μπορούσε να αντέξει τον ανταγωνισμό των χαμηλών τιμών, δεν μπορούσε να πουλήσει τα ακίνητα που είχε σε απόθεμα και τα δάνεια της αυξάνονταν.

Ωστόσο, το Τοκιώτικο Πρωτοδικείο τον Νοέμβριο του 1994 (1994) αναγνώρισε ότι η εταιρεία ήταν στην πραγματικότητα σε πολύ καλή διοικητική κατάσταση και δήλωσε ότι «είναι σαφές ότι ο ενάγων είχε αποκτήσει σημαντική κοινωνική αναγνώριση πριν από την προβολή του εν λόγω προγράμματος. Επομένως, η μετάδοση του συγκεκριμένου τμήματος του προγράμματος που προκάλεσε την εντύπωση αυτή στους τηλεθεατές για μια τέτοια εταιρεία, θα πρέπει να θεωρηθεί ως πράξη που δυσφημεί τη φήμη του ενάγοντος», και για τις απτές ζημιές, διέταξε το τηλεοπτικό κανάλι και την εταιρεία παραγωγής του προγράμματος να πληρώσουν 3 εκατομμύρια γιεν.

Από την άλλη πλευρά, η εταιρεία ενάγουσα δήλωσε ότι «λόγω της μετάδοσης του συγκεκριμένου τμήματος του προγράμματος, η φήμη του ενάγοντος δυσφημήθηκε και υπήρχε η ανησυχία ότι η πώληση του High Town Yoshikawa θα επηρεαζόταν αρνητικά, και ενώ συνήθως θα ήταν αρκετά 400.000 φυλλάδια, διανεμήθηκαν επιπλέον 620.000 φυλλάδια και δημοσιεύθηκαν δύο διαφημίσεις στην εφημερίδα Yomiuri Shimbun, με συνολικά επιπλέον έξοδα διαφήμισης 7.419.347 γιεν, και υπέστησαν ζημιές ίσες με αυτό το ποσό», και διεκδίκησαν τα έξοδα για τις επιπλέον διαφημίσεις που αναγκάστηκαν να καταβάλουν.

Λαμβάνοντας υπόψη την τότε αγορά ακινήτων, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι πωλήσεις θα ήταν εφικτές χωρίς τη μετάδοση του προγράμματος, και μάλλον η πώληση των διαμερισμάτων όπως το High Town Yoshikawa θα ήταν πολύ δύσκολη. Παρόλα αυτά, παρά τη μετάδοση του προγράμματος, μετά από περίπου 6 μήνες, όλα τα 33 διαμερίσματα του High Town Yoshikawa πωλήθηκαν. Επομένως, δεν μπορούμε να πούμε ότι αν ο ενάγων δεν είχε προβεί στις επιπλέον διαφημίσεις, το High Town Yoshikawa δεν θα είχε πουληθεί. Αν λάβουμε αυτό υπόψη, δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια άμεση αιτιώδη σχέση μεταξύ των ζημιών που ισχυρίζεται ο ενάγων και της κοινής παράνομης πράξης των κατηγορουμένων, ακόμα και με βάση όλα τα στοιχεία της υπόθεσης.

Τοκιώτικο Πρωτοδικείο, 11 Νοεμβρίου 1994

Και έτσι, η αίτηση δεν έγινε δεκτή. Ωστόσο, ακόμη και αν λέγεται ότι «δεν μπορούμε να πούμε ότι αν ο ενάγων δεν είχε προβεί στις επιπλέον διαφημίσεις, το High Town Yoshikawa δεν θα είχε πουληθεί», αν το High Town Yoshikawa δεν είχε πουληθεί χωρίς τις επιπλέον διαφημίσεις, τότε δεν θα υπήρχε αίτηση για τα έξοδα των επιπλέον διαφημίσεων, οπότε αυτό είναι ένα παράδοξο επιχείρημα.

https://monolith.law/reputation/expressions-and-defamation[ja]

Συκοφαντική Δυσφήμιση Εταιρείας και Εκπροσώπου

Όταν η συκοφαντική δυσφήμιση που στρέφεται κατά μιας εταιρείας ή οργανισμού συμπεριλαμβάνει ταυτόχρονα και τον εκπρόσωπό της, είναι δυνατόν να ληφθεί υπόψη η τιμή του ατόμου που συμμετέχει στις δραστηριότητές της, πέραν της τιμής της ίδιας της εταιρείας ή οργανισμού.

Σχετικά με τη διαμάχη της Νον (Non), γνωστής κατά τη διάρκεια της συνεργασίας της με το γραφείο ταλέντων ως Νογκέν Ρένα (Nogeen Rena), με το γραφείο ταλέντων LesPros Entertainment, το περιοδικό Shukan Bunshun ανέφερε ότι ο λόγος που εκείνη αποσύρθηκε από το προσκήνιο ήταν η μεταχείριση από την LesPros. Το άρθρο περιέγραφε λεπτομερώς την κατάσταση στην οποία βρισκόταν από το 2013, με πληροφορίες όπως «το μηνιαίο εισόδημα κατά την περίοδο του “Amachan” ήταν 50.000 γιεν», «δεν είχε χρήματα ακόμα και για να αγοράσει εσώρουχα» και «οι διαχειριστές της στο πλατό αλλάζονταν διαρκώς», με τις μαρτυρίες να φαίνεται ότι προέρχονται από πρόσωπα πολύ κοντά στους εμπλεκόμενους.

Σε αντίδραση στο άρθρο, η LesPros και ο πρόεδρος της εταιρείας κατέθεσαν μήνυση για δυσφήμιση κατά του εκδότη Bunshun Bungeishunju και του τότε επικεφαλής συντάκτη του περιοδικού τον Ιούνιο του 2015, με την απόφαση να εκδίδεται από το Περιφερειακό Δικαστήριο του Τόκιο τον Απρίλιο του 2019. Το δικαστήριο απέρριψε το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου του άρθρου, δηλώνοντας ότι «οι κατηγορούμενοι, ξεχνώντας την αποστολή τους ως μέσο ενημέρωσης, παρέλειψαν να ερευνήσουν και να επαληθεύσουν αντικειμενικά την αλήθεια των πληροφοριών που προτίθενται να δημοσιεύσουν, προτιμώντας να διαδώσουν και να δημοσιεύσουν περιεχόμενο που βασίζεται σε απλές υποκειμενικές ισχυρίσεις χωρίς καμία απόδειξη», και

για την εταιρεία προσφεύγουσα, η οποία είναι γραφείο ταλέντων, η διάδοση στην κοινή γνώμη της αξιολόγησης ότι πληρώνει τους ταλαντούχους της με χαμηλές αμοιβές και χωρίς λογική αιτία δεν τους παρέχει εργασία, θα μπορούσε να βλάψει σημαντικά τη φήμη της εταιρείας και να προκαλέσει σοβαρά εμπόδια στην ανάπτυξη και εκπαίδευση ταλέντων. Επιπλέον, για τον προσφεύγοντα Α, ο οποίος είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και μόνιμος διευθυντής του Συνδέσμου Μουσικής, η διάδοση της αξιολόγησης ότι είναι ένας άνθρωπος που επιδίδεται σε πράξεις που αρνούνται τον χαρακτήρα των ταλαντούχων της εταιρείας και επιδίδεται σε παρενοχλήσεις, θα μπορούσε να βλάψει την τιμή και τη φήμη του προσφεύγοντα Α και να προκαλέσει εμπόδια στην εργασία του.

Περιφερειακό Δικαστήριο του Τόκιο, απόφαση 19 Απριλίου 2019

Ως εκ τούτου, διέταξε το Shukan Bunshun και την εκδοτική εταιρεία Bunshun Bungeishunju να πληρώσουν στον διευθύνοντα σύμβουλο αποζημίωση 1 εκατομμύριο γιεν και στο γραφείο ταλέντων για την απώλεια της αόρατης περιουσίας 5 εκατομμύρια γιεν, συν τα δικηγορικά έξοδα, για συνολικό ποσό 6.6 εκατομμύρια γιεν.

Μετά την απόφαση αυτή, το Shukan Bunshun και η Bunshun Bungeishunju κατέθεσαν άμεσα έφεση.

https://monolith.law/reputation/compensation-for-defamation-damages[ja]

Για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με το κόστος των δικηγορικών υπηρεσιών και τη διαδικασία αποζημίωσης όταν αναθέτετε σε δικηγόρο τη διαχείριση της ζημιάς από δυσφήμιση στο διαδίκτυο, μπορείτε να ανατρέξετε στο παρακάτω άρθρο.

https://monolith.law/reputation/reputation-lawyers-fee[ja]

Συνοπτικά

Όταν η φήμη μιας εταιρείας ή οργανισμού πληγεί, μπορεί να απαιτηθεί αποζημίωση όχι μόνο για την υλική ζημιά αλλά και για την άυλη ζημιά.

Στο Άρθρο 710 του Ιαπωνικού Αστικού Κώδικα (民法第710条) αναφέρεται ότι «Ανεξάρτητα από το αν έχει παραβιαστεί το σώμα, η ελευθερία ή η τιμή κάποιου άλλου, ή αν έχει παραβιαστεί κάποιο δικαίωμα περιουσίας, ο υπεύθυνος για την αποζημίωση της ζημιάς πρέπει να αποζημιώσει και για την μη περιουσιακή ζημιά.» Αυτή η διάταξη αναγνωρίζει την αποζημίωση για άυλη ζημιά και οδηγεί σε πρακτικά αποδεκτά συμπεράσματα και για τις εταιρείες και τους οργανισμούς.

Στην περίπτωση ατόμων, μπορεί να απαιτηθεί αποζημίωση για ηθική βλάβη, ενώ στην περίπτωση εταιρειών ή οργανισμών, μπορεί να απαιτηθεί αποζημίωση για άυλη ζημιά, ώστε ο παραβάτης να αναλάβει την ευθύνη για την αποκατάσταση της ζημιάς.