Τι είναι η πολιτική διαμεσολάβηση ως μέσο επίλυσης διαφορών στην ανάπτυξη συστημάτων

Είναι γνωστό ότι, σε περίπτωση που προκύψει κάποια διαφορά, μια συνηθισμένη λύση για την επίλυσή της είναι η προσφυγή στη δικαιοσύνη μέσω της διαδικασίας της δίκης. Ωστόσο, οι μέθοδοι επίλυσης διαφορών στην ανάπτυξη συστημάτων δεν περιορίζονται μόνο στην προσφυγή στη δικαιοσύνη. Στο παρόν άρθρο, παρουσιάζουμε την εναλλακτική μέθοδο της πολιτικής διαμεσολάβησης ως μέσο επίλυσης διαφορών αντί της δίκης, καθώς και την έννοια του ADR (Εναλλακτικής Διαδικασίας Επίλυσης Διαφορών). Επιπλέον, παρέχουμε μια ανάλυση των ιδιαιτεροτήτων της πολιτικής διαμεσολάβησης σε διαφορές που σχετίζονται με την ανάπτυξη συστημάτων, καθώς και των πλεονεκτημάτων αυτής της μεθόδου.

Η θέση της Πολιτικής Διαμεσολάβησης ως ADR

Τι είναι το ADR;

Η πολιτική διαμεσολάβηση αποτελεί μία μορφή του ADR. Επομένως, για να κατανοήσουμε τι ακριβώς είναι η πολιτική διαμεσολάβηση, πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε τι είναι το ADR. Το ADR είναι το ακρωνύμιο των λέξεων Alternative (εναλλακτικός) Dispute (διαφορά) Resolution (επίλυση), το οποίο στα Ελληνικά μεταφράζεται ως «Εναλλακτικές Διαδικασίες Επίλυσης Διαφορών». Η λέξη «εναλλακτικός» εδώ σημαίνει «μέσο που χρησιμοποιείται αντί της δικαστικής διαδικασίας».

Σε κάθε περίπτωση, όχι μόνο στην ανάπτυξη συστημάτων, αλλά και όταν προκύπτει κάποια διαφορά, η επίλυσή της μέσω δικαστικής διαδικασίας μπορεί να απαιτήσει σημαντική προσπάθεια και κόστος. Λόγω αυτών των περιστάσεων, στην πραγματική επιχειρηματική ζωή, συχνά βρίσκεται κάποιος συμβιβασμός μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των μερών πριν καν προχωρήσουν σε δίκη, και έτσι επιλύεται η διαφορά.

Επιπλέον, ως μέσα επίλυσης διαφορών, υπάρχει ένα άρθρο που συγκρίνει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της «δίκης» και της «διαπραγμάτευσης».

https://monolith.law/corporate/disputes-related-to-system-development[ja]

Σε αυτό το άρθρο, παρουσιάζεται ότι η επίλυση διαφορών μέσω διαπραγμάτευσης μπορεί να είναι μια μέθοδος χαμηλού κόστους και γρήγορη, προσφέροντας πολλά πλεονεκτήματα που δεν υπάρχουν στη δίκη, ενώ εξηγεί επίσης ότι η νομική γνώση μπορεί να είναι χρήσιμη ακόμα και όταν επιδιώκεται η επίλυση μέσω διαπραγμάτευσης.

Αν παρουσιάσουμε τη θέση του ADR μέσα στο συνολικό πλαίσιο αυτού του τομέα, το ADR βρίσκεται κάπου ανάμεσα στη «δίκη» και τη «διαπραγμάτευση». Δηλαδή, αν και δεν είναι η ίδια η δίκη, επιδιώκει την επίλυση διαφορών μέσω άλλων μεθόδων που «εναλλάσσονται» με τη δίκη, με πιο ευέλικτο τρόπο.

Οι τύποι του ADR και η θέση της Πολιτικής Διαμεσολάβησης

Γενικά, οι διαδικασίες που αναφέρονται ως ADR μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο τύπους:

• Διαδικασίες που προωθούν την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των μερών της διαφοράς → Η διαμεσολάβηση ανήκει σε αυτή την κατηγορία.
• Διαδικασίες κατά τις οποίες ένας τρίτος παρέχει μια κρίση για τη διαφορά, και τα μέρη συμφωνούν να δεσμευτούν από αυτή την κρίση, ακόμα και αν δεν έχουν φτάσει σε συμφωνία → Η διαιτησία ανήκει σε αυτή την κατηγορία.

Το ADR από μόνο του είναι ένα εξαιρετικά ευρύ έννοια, και μπορεί να διεξάγεται τόσο από δικαστήρια όσο και από ιδιωτικές οργανώσεις που ειδικεύονται στο ADR. Η πολιτική διαμεσολάβηση είναι μία από τις διαδικασίες που διεξάγονται από δικαστήρια (αντί να αντιμετωπίζεται ένα πολιτικό ζήτημα ως «πολιτική δίκη», αντιμετωπίζεται ως «διαπραγμάτευση», αυτό είναι το «πολιτική διαμεσολάβηση», και έτσι γίνεται πιο εύκολο να κατανοήσουμε ότι και τα δύο υπόκεινται στη δικαιοδοσία των δικαστηρίων).

Τι είναι η Πολιτική Διαμεσολάβηση

Η πολιτική διαμεσολάβηση είναι μια διαδικασία όπου το δικαστήριο προωθεί τη συζήτηση μεταξύ των μερών, με στόχο την επίλυση της διαφοράς χωρίς να προχωρήσει σε δίκη. Ένα από τα πλεονεκτήματα είναι ότι δεν είναι απαραίτητα δεσμευτική από τη νομοθεσία, και μπορεί να λάβει υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα μέρη. Άλλα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν τον συντομότερο χρόνο επίλυσης σε σύγκριση με τη δίκη και τη δυνατότητα να διεξαχθεί η διαδικασία εν κρυπτώ.

Η ακόλουθη αναφορά στο άρθρο πρώτο του Νόμου περί Πολιτικής Διαμεσολάβησης καθιστά σαφή τη θέση της πολιτικής διαμεσολάβησης:

Άρθρο πρώτο: Ο παρών νόμος έχει ως σκοπό την επίλυση πολιτικών διαφορών μέσω της αμοιβαίας υποχώρησης των μερών, με τρόπο που συνάδει με τη λογική και ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες.

Τα χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα της πολιτικής διαμεσολάβησης σε διαφορές ανάπτυξης συστημάτων

Στην περίπτωση διαφορών που αφορούν την ανάπτυξη συστημάτων, αυτές συνήθως αντιμετωπίζονται ως πολιτικές υποθέσεις μεταξύ εταιρειών (ή ατόμων) που είναι χρήστες και προμηθευτές. Ωστόσο, οι διαφορές που σχετίζονται με την ανάπτυξη συστημάτων έχουν κάποια διακριτά χαρακτηριστικά σε σύγκριση με την γενική πολιτική διαμεσολάβηση.

Η επιλογή ειδικών στον τομέα της πληροφορικής ως μελών της επιτροπής διαμεσολάβησης

Είτε οι διαφορές που σχετίζονται με την ανάπτυξη συστημάτων διεκδικούνται ως πολιτικές “υποθέσεις” είτε επιλύονται μέσω πολιτικής “διαμεσολάβησης”, ένα κρίσιμο ζήτημα είναι πώς μπορεί να ενσωματωθεί η ειδικευμένη τεχνογνωσία της ανάπτυξης συστημάτων.

Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το σημείο, για παράδειγμα, στο Ειρηνοδικείο του Τόκιο, στην πολιτική διαμεσολάβηση που σχετίζεται με την ανάπτυξη συστημάτων, είναι κανόνας να ορίζεται ένας ειδικός με γνώσεις στον τομέα της πληροφορικής και ένας νομικός ειδικός ως μέλη της επιτροπής διαμεσολάβησης. Στην πολιτική διαμεσολάβηση, η επιτροπή συνήθως αποτελείται από έναν δικαστή ή έναν μη μόνιμο δικαστή που προέρχεται από τους δικηγόρους και δύο μέλη διαμεσολάβησης, συνολικά τρία άτομα, που συνεργάζονται για να διαμορφώσουν μια συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Με άλλα λόγια, ένας από τους δύο διαμεσολαβητές επιλέγεται συνήθως από τους ειδικούς στον τομέα της πληροφορικής, και αυτό αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά της διαμεσολάβησης στην ανάπτυξη συστημάτων.

Σε περιπτώσεις όπου η υπόθεση είναι μεγάλης κλίμακας ή όταν απαιτούνται πολλαπλές ειδικευμένες απόψεις, μπορεί να επιλεγούν περισσότεροι από τρεις ειδικοί διαμεσολαβητές.

Ο σημαντικός ρόλος των ειδικών στην πληροφορική σε σύγκριση με τη δικαστική διαδικασία

Επιπλέον, συνδέεται με το γεγονός ότι ένας από τους δύο διαμεσολαβητές είναι συνήθως ειδικός στην πληροφορική, ο ρόλος των ειδικών στην πληροφορική στη διαμεσολάβηση τείνει να είναι πιο σημαντικός από ό,τι στη δικαστική διαδικασία. Στη δικαστική διαδικασία, ο δικαστής είναι αυτός που εκδίδει την απόφαση, και ακόμα και αν οι ειδικοί στην πληροφορική συμμετέχουν ως αξιολογητές, ο ρόλος τους δεν υπερβαίνει μια βοηθητική λειτουργία.

Ωστόσο, στη διαμεσολάβηση, αναμένεται ότι οι ειδικοί στην IT και τα συστήματα θα σταθούν απευθείας μεταξύ των διαδίκων και θα τους παροτρύνουν να κάνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις. Στο δωμάτιο διαμεσολάβησης, μπορεί επίσης να διεξαχθούν ενέργειες όπως η λειτουργία ενός υπολογιστή για να ελεγχθεί η κατάσταση του λογισμικού. Αυτές οι προσπάθειες γίνονται πιο ενεργά σε μεγάλα δικαστήρια όπως το Δικαστήριο του Τόκιο και αποτελούν μέρος της προσπάθειας των δικαστηρίων να προσφέρουν λύσεις σε διαφορές που δεν περιορίζονται από τις τυπικές δικαστικές διαδικασίες.

Προσοχή: Η Διαμεσολάβηση και η Δίκη δεν αποκλείουν η μία την άλλη

Σημαντικό σημείο προς προσοχή στην παρούσα συζήτηση είναι ότι η “διαμεσολάβηση” και η “δίκη” δεν αποτελούν αμοιβαία αποκλειστικές επιλογές. Δηλαδή, η επιλογή της μίας δεν σημαίνει την απόρριψη της άλλης. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την ανάπτυξη συστημάτων, αλλά γενικότερα. Ακόμη και αν αρχικά επιδιώκεται η επίλυση μέσω διαμεσολάβησης, εάν τελικά δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των δύο μερών, μπορεί να καταλήξουμε στην ανάγκη επίλυσης της υπόθεσης μέσω δικαστικής διαδικασίας.

Επιπλέον, υπάρχουν περιπτώσεις όπου μια υπόθεση που έχει ήδη προχωρήσει σε δίκη μπορεί να κατευθυνθεί προς διαμεσολάβηση από την απόφαση του δικαστή. Αυτό είναι γνωστό ως “προσαρτημένη διαμεσολάβηση”.

Σύμφωνα με το Άρθρο 20 του Ιαπωνικού Νόμου Πολιτικής Διαμεσολάβησης (民事調停法), το δικαστήριο που έχει αναλάβει την υπόθεση, εφόσον το κρίνει κατάλληλο, μπορεί με την εξουσία του να αναθέσει την υπόθεση σε διαμεσολάβηση και στη συνέχεια να την επεξεργαστεί ο ίδιος ή να την αναθέσει σε αρμόδιο δικαστήριο. Ωστόσο, αυτό δεν ισχύει εάν δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των μερών μετά την πλήρη διευθέτηση των ζητημάτων και των αποδείξεων.

Αυτό συμβαίνει σε περιπτώσεις όπου ο δικαστής κρίνει ότι η αυτόνομη απόφαση είναι ιδιαίτερα δύσκολη λόγω της φύσης της υπόθεσης ή όταν θεωρείται ότι οι συμβιβασμοί από τις δύο πλευρές είναι οι πρέποντες.

Συνοπτικά

Στο παρόν άρθρο, εξετάσαμε την πολιτική διαμεσολάβηση ως μέσο επίλυσης διαφορών που σχετίζονται με την ανάπτυξη συστημάτων. Η επίτευξη δικαστικής επίλυσης, λαμβάνοντας υπόψη την εξειδικευμένη γνώση στον τομέα της πληροφορικής, συνοδεύεται από πολλές δυσκολίες. Ως εκ τούτου, για την ολοκληρωμένη επίλυση διαφορών σε αυτόν τον τομέα, θεωρείται σημαντικό να μην περιοριζόμαστε σε ένα μόνο μέσο, αλλά να επιλέγουμε την κατάλληλη λύση ανάλογα με την κάθε περίσταση.