Czym jest wniosek o ujawnienie numeru telefonu dla anonimowego zniesławienia na Twitterze, które stało się możliwe dzięki poprawkom do rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji (Japońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji)?

W przypadku działań zniesławiających na anonimowych portalach społecznościowych, takich jak Twitter, typowym procesem identyfikacji autora posta były następujące kroki:

1. Najpierw, jako stronę przeciwną, wybiera się dostawcę usług, takiego jak Twitter, i żąda się ujawnienia adresu IP związanego z danym postem
2. Następnie, na podstawie ujawnionego adresu IP, identyfikuje się dostawcę usług internetowych (ISP) i żąda się od niego, jako strony przeciwnej, zakazu usuwania logów
3. Wreszcie, od dostawcy usług internetowych, jako strony przeciwnej, żąda się ujawnienia danych osobowych autora posta, takich jak adres i nazwisko

Ponadto, ten proces był zasadniczo jedynym dostępnym środkiem.

https://monolith.law/reputation/indentify-poster-twitter-attorney-fee[ja]

Jednakże, w wyniku zmiany rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji (japońskie: 総務省) w 2020 roku (rok 2020 według kalendarza gregoriańskiego), możliwe stało się żądanie ujawnienia numeru telefonu od Twittera jako strony przeciwnej, czyli jako “alternatywnej metody” dla jednego z powyższych kroków.

Podsumowując, nawet po zmianie rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji, nadal istnieją przypadki, w których konieczne jest żądanie ujawnienia adresu IP.

Z drugiej strony, istnieją również przypadki, w których skuteczne jest żądanie ujawnienia numeru telefonu. Wyjaśnię mechanizm żądania ujawnienia numeru telefonu oraz sposób żądania ujawnienia adresu IP, skupiając się na kluczowych aspektach, takich jak koszty i czas trwania.

Zmiana rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji oraz wniosek o ujawnienie numeru telefonu anonimowego użytkownika Twittera

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Komunikacji ogłosiło 31 sierpnia 2020 roku (Rok 2 Reiwa) “Ustalenie rozporządzenia zmieniającego część rozporządzenia określającego informacje o nadawcy zgodnie z artykułem 4 ustęp 1 Ustawy o ograniczeniu odpowiedzialności dostawców określonych usług telekomunikacyjnych i ujawnianiu informacji o nadawcy”. Ogłoszenie zawiera następujące informacje:

Dodanie numeru telefonu nadawcy do informacji o nadawcy, które mogą być przedmiotem wniosku o ujawnienie na podstawie artykułu 4 ustęp 1 Ustawy o ograniczeniu odpowiedzialności dostawców (zmienione rozporządzenie nr 3).

Podsumowanie rozporządzenia zmieniającego część rozporządzenia określającego informacje o nadawcy zgodnie z artykułem 4 ustęp 1 Ustawy o ograniczeniu odpowiedzialności dostawców określonych usług telekomunikacyjnych i ujawnianiu informacji o nadawcy [ja]

W skrócie, oznacza to:

1. Tzw. Ustawa o ograniczeniu odpowiedzialności dostawców (Provider Liability Limitation Act) stanowi, że w przypadku doznania szkody, takiej jak zniesławienie, można wystąpić z wnioskiem do “dostawcy” o ujawnienie “informacji o nadawcy określonych w rozporządzeniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji” dotyczących użytkownika, który dokonał danego posta.
2. Dotychczas “informacje o nadawcy określone w rozporządzeniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji” obejmowały tylko takie dane jak adres IP, ale w wyniku tej zmiany dodano również numer telefonu.

Pojęcie “dostawcy” w Ustawie o ograniczeniu odpowiedzialności dostawców nie obejmuje tylko tzw. ISP (np. KDDI w przypadku telefonów stacjonarnych lub docomo w przypadku sieci komórkowych), ale także operatorów usług internetowych (np. Twitter).

https://monolith.law/reputation/provider-liability-limitation-law[ja]

https://monolith.law/reputation/disclosure-of-the-senders-information[ja]

W rezultacie, jeśli doznasz szkody z powodu zniesławienia przez anonimowe konto na Twitterze, możesz teraz wystąpić z wnioskiem do Twittera o ujawnienie adresu IP związanego z danym postem, a także o ujawnienie numeru telefonu.

Żądanie ujawnienia numeru telefonu nie jest “wszechmocne”

Na pierwszy rzut oka, można to interpretować jako “procedura identyfikacji autora posta, która wcześniej wymagała trzech kroków, teraz kończy się w dwóch krokach”. Można również uznać, że “identyfikacja autora posta stała się zdecydowanie łatwiejsza niż wcześniej”.

Jednak istnieją trzy poważne problemy, które sprawiają, że nie jest to takie proste. Poniżej omówimy te kwestie.

Problem 1: Numer telefonu nie musi być zarejestrowany

Jednak istnieje tutaj istotny problem. Mianowicie, nie jest pewne, czy na koncie Twittera sprawcy zniesławienia zarejestrowany jest numer telefonu.

Rejestracja numeru telefonu na koncie Twittera nie jest “obowiązkowa”. Według FAQ Twittera, rejestracja numeru telefonu umożliwia korzystanie z funkcji bezpieczeństwa, takich jak uwierzytelnianie logowania, co pomaga chronić konto, a także umożliwia wyszukiwanie i bycie wyszukiwanym przez znajomych. Niemniej jednak, rejestracja numeru telefonu nie jest obowiązkowa i istnieją konta, które nie są zarejestrowane.

Co więcej, obecnie Twitter pozwala na sprawdzenie, czy na danym koncie zarejestrowany jest numer telefonu, poprzez ekran resetowania hasła. Konkretnie, jeśli wprowadzisz nazwę użytkownika konta, które dokonuje zniesławienia, z opcji “Zapomniałeś hasła?”, numer telefonu i adres e-mail zarejestrowane na tym koncie zostaną wyświetlone, jak pokazano poniżej.

Jeśli opcja “Wyślij kod do telefonu komórkowego kończącego się na ●●” nie jest wyświetlana, jak pokazano powyżej, oznacza to, że na tym koncie nie jest zarejestrowany numer telefonu. Jednak ta funkcja, jak widać, umożliwia potwierdzenie “dwóch ostatnich cyfr numeru telefonu komórkowego danego użytkownika” przez osoby trzecie, co może być nieco “niesmaczne” dla użytkowników korzystających prawidłowo z Twittera. Nie jest pewne, jak długo ta funkcja będzie trwać.

Przynajmniej ogólnie rzecz biorąc, “jakie informacje dany użytkownik zarejestrował w danym serwisie (Twitter)” nie są widoczne z zewnątrz, a w przypadku obecnego Twittera, jak pokazano powyżej, można tylko potwierdzić, czy numer telefonu jest zarejestrowany, za pomocą pewnego rodzaju “tricku”.

Problem 2: Identyfikacja adresu i nazwiska na podstawie numeru telefonu nie jest pewna

Nawet jeśli uda nam się uzyskać numer telefonu od Twittera, pojawia się pytanie, co zrobić dalej. Oczywiście, skoro znamy numer telefonu, możemy do niego zadzwonić i jeśli osoba po drugiej stronie odbierze telefon i poda nam swój adres i nazwisko, to byłoby idealne. Jednakże, jeśli osoba ta odmówi podania tych informacji lub w ogóle nie odbierze telefonu, pojawia się problem, jak zidentyfikować jej adres i nazwisko, aby móc złożyć roszczenie o odszkodowanie za zniesławienie.

W tym kontekście, pierwszą rzeczą, którą można rozważyć, jest to, że jeśli znamy numer telefonu, operator komórkowy (taki jak docomo) może go zidentyfikować, więc możemy poprosić operatora o ujawnienie “adresu i nazwiska abonenta korzystającego z tego numeru telefonu”. A wniosek o ujawnienie tych informacji jest skuteczny, gdy składamy zapytanie na podstawie artykułu 23 (zapytanie do Izby Adwokackiej).

https://monolith.law/reputation/references-of-the-barassociations[ja]

Jednakże, to zapytanie na podstawie artykułu 23 (zapytanie do Izby Adwokackiej) jest takie, że z punktu widzenia operatora komórkowego, który otrzymał zapytanie, “ma obowiązek ujawnić adres i nazwisko na żądanie”, ale “nie ma kary za nieujawnienie”. Dlatego to, czy rzeczywiście odpowie na zapytanie, zależy od praktyki operatora komórkowego. Nie jest to coś, co “może być wymuszone siłą wyroku sądu”, a praktyka operatora komórkowego może się zmienić w dowolnym momencie, co pozostawia pewną niepewność.

W tym artykule pomijamy szczegóły, ale jeśli w grę wchodzi tzw. MVNO, czyli operatorzy oferujący “tanie karty SIM”, korzystający z pasma operatorów takich jak docomo, “identyfikacja adresu i nazwiska na podstawie numeru telefonu” staje się jeszcze bardziej skomplikowana.

Tak czy inaczej, “identyfikacja adresu i nazwiska na podstawie numeru telefonu” nie jest zawsze pewna.

Kwestia 3: Wymagany czas i terminy dla tymczasowych środków zaradczych i procesów sądowych

To jest nieco skomplikowane zagadnienie, ale najpierw, metody identyfikacji autora posta, które były stosowane do tej pory, czyli:

1. Najpierw skierować wniosek do dostawcy usług, takiego jak Twitter, o ujawnienie adresu IP związanego z danym postem
2. Zidentyfikować dostawcę internetu na podstawie ujawnionego adresu IP i skierować do niego wniosek o zakaz usuwania logów
3. Skierować do dostawcy internetu wniosek o ujawnienie danych osobowych autora posta, takich jak adres i nazwisko

były realizowane za pomocą następujących procedur:

1. Tymczasowe środki zaradcze (wymagany czas: średni)
2. Negocjacje pozasądowe (wymagany czas: krótki)
3. Proces sądowy (wymagany czas: długi)

W tym artykule pomijamy szczegóły, ale ogólnie rzecz biorąc:

W rzeczywistości, procedura 1 powinna być realizowana za pomocą procesu sądowego. Jednak dostawcy internetu nie przechowują logów na czas nieokreślony, a okres przechowywania ma surowy limit czasowy. Dlatego, jeśli procedura 1 jest realizowana za pomocą “długotrwałego” procesu sądowego, istnieje duże ryzyko, że limit czasowy upłynie przed zakończeniem procedur 1 i 2. Ponadto, adres IP sam w sobie ma niewielkie powiązanie z “osobą”, więc nawet jeśli zostanie ujawniony bez ostrożnej oceny, problem jest niewielki. Dlatego procedura 1 jest realizowana za pomocą tymczasowych środków zaradczych, które są szybsze i wymagają krótszego czasu niż proces sądowy.

To jest istota kwestii.

https://monolith.law/reputation/prescription-of-defamation[ja]

Jednak w przeciwieństwie do powyższego wniosku o ujawnienie adresu IP, wniosek o ujawnienie numeru telefonu:

• “Logi dotyczące tego, kto jest abonentem danego numeru telefonu” nie znikają z upływem czasu, więc nawet jeśli procedura wymaga długiego czasu, nie ma ryzyka przekroczenia limitu czasowego
• Numer telefonu ma większe powiązanie z “osobą” w porównaniu z adresem IP, więc jeśli zostanie ujawniony bez ostrożnej oceny, problem jest poważny

Z tych powodów, zamiast procedury tymczasowych środków zaradczych, które wymagają “średniego” czasu, powinno się stosować procedurę sądową, która wymaga “długiego” czasu. Takie jest obecne podejście Sądu Okręgowego w Tokio.

IP czy numer telefonu – który z nich powinien być ujawniony?

Zgodnie z poprawką do rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji (japońskie: 総務省), w przypadku doświadczenia zniesławienia, można teraz żądać od Twittera ujawnienia zarówno adresu IP, jak i numeru telefonu. Jednakże

• Żądanie ujawnienia adresu IP → możliwe nawet w postępowaniu tymczasowym (słowo “nawet” oznacza “możliwe również w sądzie”)
• Żądanie ujawnienia numeru telefonu → możliwe tylko w sądzie

istnieje taka różnica. W związku z tym, kiedy chcemy zidentyfikować autora postu, mamy do wyboru następujące opcje:

1. Żądać ujawnienia adresu IP w postępowaniu tymczasowym i zidentyfikować autora postu w taki sam sposób jak dotychczas
2. Żądać ujawnienia numeru telefonu w sądzie i zidentyfikować autora postu za pomocą zapytania na podstawie artykułu 23 (japońskie: 23条照会, zapytanie do Izby Adwokackiej)
3. W sądzie żądać ujawnienia zarówno adresu IP, jak i numeru telefonu, a następnie zidentyfikować autora postu na podstawie adresu IP w taki sam sposób jak dotychczas, a na podstawie numeru telefonu za pomocą zapytania na podstawie artykułu 23 (japońskie: 23条照会, zapytanie do Izby Adwokackiej)
4. Wykonywać 1 i 2 równocześnie (prowadzić jednocześnie postępowanie tymczasowe i sądowe przeciwko Twitterowi)

A co do każdego z nich:

1. Możliwe jest zidentyfikowanie autora postu w taki sam sposób jak dotychczas, ale konieczne jest przeprowadzenie trzech procedur, co nieuchronnie zwiększa koszty i czas
2. Istnieje problem, czy numer telefonu jest zarejestrowany, a także problemy związane z identyfikacją nazwiska i adresu na podstawie numeru telefonu, jak wspomniano powyżej
3. Procedura sądowa wymaga “dużo czasu”, a co do identyfikacji na podstawie adresu IP, istnieje problem z terminem, jak wspomniano powyżej
4. “Wykonywanie równocześnie” oznacza przeprowadzenie obu procedur, co nieuchronnie zwiększa koszty

Te są wadami.

Podsumowanie

Jak widać, w obecnej sytuacji, po zmianie rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komunikacji (japońskie: 総務省), identyfikacja autora postów na Twitterze wymaga zaawansowanego podejścia, szczególnie w kwestii “czy żądać od Twittera ujawnienia adresu IP czy numeru telefonu”. Można powiedzieć, że stało się to bardziej specjalistycznym zadaniem.

W skrócie, “stare podejście polegające na żądaniu ujawnienia adresu IP jest metodą o wysokim stopniu pewności, ponieważ istnieje stosunkowo wysokie prawdopodobieństwo identyfikacji, ale wymaga czasu, a także istnieje ryzyko niepowodzenia w identyfikacji ze względu na problem limitu czasu, zwłaszcza w przypadku starszych postów”.

Z drugiej strony, “metoda polegająca na żądaniu ujawnienia numeru telefonu ma pewne niepewności, ale istnieje możliwość identyfikacji autora nawet starszych postów, a także możliwość ograniczenia całkowitego czasu i kosztów”.

Chociaż to jest ogólna zasada, decyzja o tym, którą metodę należy zastosować, czy należy zastosować obie równocześnie, musi być podjęta na podstawie różnych powiązanych okoliczności, a ta decyzja staje się nieuchronnie specjalistyczna. To jest rzeczywistość.

Zaleca się skonsultowanie identyfikacji autora postów na Twitterze z kancelarią prawniczą, która posiada odpowiednią wiedzę i doświadczenie.