Μέχρι πού επιτρέπεται η αναγραφή διεύθυνσης και πραγματικού ονόματος; Σχετικά με το πεδίο της αναφοράς και την παραβίαση του απορρήτου

Το γεγονός ότι κάποιος «έχει καταδικαστεί» ή ότι «έχει συλληφθεί» είναι πληροφορίες που συνήθως οι άνθρωποι δεν επιθυμούν να γίνουν δημόσιες. Η αναφορά τέτοιων γεγονότων με πραγματικά ονόματα στα μέσα ενημέρωσης συνήθως μειώνει την κοινωνική αξιολόγηση του ατόμου και μπορεί να αποτελέσει παραβίαση της ιδιωτικότητας.

Ωστόσο, όταν το πραγματικό όνομα αποτελεί «γεγονός που αφορά το δημόσιο συμφέρον» ή όταν τα οφέλη από τη δημοσίευση του πραγματικού ονόματος υπερτερούν των οφελών από τη μη δημοσίευση, τότε στην αναφορά εγκληματικών περιστατικών, η χρήση του πραγματικού ονόματος του υπόπτου ή του κατηγορούμενου δεν θεωρείται συνήθως ως πράξη συκοφαντικής δυσφήμισης ή παραβίασης της ιδιωτικότητας.

Ποια είναι λοιπόν τα όρια της αναφοράς πραγματικών ονομάτων στα μέσα ενημέρωσης όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικότητας; Υπάρχει μια πρόσφατη περίπτωση που αυτό το ζήτημα έχει διευθετηθεί δικαστικά.

https://monolith.law/φήμη/παραβίαση-ιδιωτικότητας[ja]

https://monolith.law/φήμη/ιστορικό-συλλήψεων-αναφορά-πραγματικού-ονόματος-παραβίαση-ιδιωτικότητας[ja]

Εξέλιξη της Δίκης

Ένα ζευγάρι Βραζιλιάνων πολιτών, ο σύζυγος επιχειρηματίας στον τομέα πώλησης μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και η σύζυγος στον τομέα πώλησης τροφίμων, συνελήφθησαν στις 20 Ιουνίου 2018 για υποψίες παραβάσεων του Ιαπωνικού Νόμου Κατά των Ναρκωτικών και του Ιαπωνικού Νόμου Κατά της Μαριχουάνας. Ακολούθησε προσωρινή κράτηση, αλλά απελευθερώθηκαν στις 10 Ιουλίου του ίδιου έτους υπό αναστολή της ποινής, και στις 2 Αυγούστου αθωώθηκαν λόγω ανεπαρκών στοιχείων.

Η εταιρεία εκδόσεων Shizuoka Shinbunsha, η οποία παράγει και διανέμει μια ημερήσια εφημερίδα που διαβάζεται κυρίως στην περιοχή της Σιζουόκα, δημοσίευσε άρθρα στις εκδόσεις της πρωινής εφημερίδας της 5ης Ιουλίου και της 6ης Ιουλίου του ίδιου έτους. Στην έκδοση της 5ης Ιουλίου, το άρθρο περιελάμβανε μέχρι και τον αριθμό της οικίας των υπόπτων (εφεξής: άρθρο ①). Στο άρθρο της 6ης Ιουλίου, αναφέρθηκε ότι “ενδέχεται να πραγματοποιήθηκε παράνομη πώληση ναρκωτικών σε περισσότερα από 60 άτομα” και περιείχε λεπτομερή αναφορά στη φύση του εγκλήματος (εφεξής, άρθρο ②).

Ως αποτέλεσμα, το ζευγάρι κατέθεσε αγωγή κατά της Shizuoka Shinbunsha, ισχυριζόμενο ότι το άρθρο ① παραβίαζε το απόρρητο της ιδιωτικής τους ζωής και το άρθρο ② συνιστούσε συκοφαντική δυσφήμιση, ζητώντας αποζημίωση για την παράνομη πράξη.

Οι ισχυρισμοί των δύο πλευρών

Σχετικά με την παραβίαση της ιδιωτικότητας, ο ενάγων υποστήριξε ότι η εφημερίδα Shizuoka Shinbun (Ιαπωνική ~Shizuoka Shinbun) στο άρθρο ① δημοσίευσε όχι μόνο το όνομα, την ηλικία και το επάγγελμα των εναγόντων, αλλά και τον αριθμό της διεύθυνσής τους, παρόλο που η διεύθυνση αποτελεί πληροφορία που αφορά την ιδιωτικότητα των εναγόντων και ως εκ τούτου υπόκειται σε νομική προστασία. Στο άρθρο ①, η αναφορά στη διεύθυνση δεν περιορίστηκε σε γενικές πληροφορίες, αλλά περιελάμβανε τον αριθμό της διεύθυνσης χωρίς καμία ανάγκη, ενώ στην πραγματικότητα, οι περισσότερες εφημερίδες δεν δημοσιεύουν τον αριθμό της διεύθυνσης των υπόπτων σε αναφορές εγκληματικών περιστατικών. Επομένως, ο ενάγων ισχυρίστηκε ότι το άρθρο ① παραβίασε παράνομα την ιδιωτικότητα των εναγόντων πέραν των αναγνωρισμένων ορίων για την αναφορά εγκληματικών περιστατικών.

Από την άλλη πλευρά, η εφημερίδα Shizuoka Shinbun (Ιαπωνική ~Shizuoka Shinbun), ως κατηγορούμενη, υιοθέτησε τη γενική θέση ότι οι αναφορές εγκληματικών περιστατικών, ιδιαίτερα οι αναφορές συλλήψεων, έχουν τη σημαντική σημασία να ενημερώνουν ευρέως τους πολίτες για την άσκηση της αστυνομικής εξουσίας από το κράτος και να την τοποθετούν υπό την εποπτεία τους, προκειμένου να διασφαλίζεται η καταλληλότητα των ερευνών από τις ανακριτικές αρχές και να προστατεύονται τα δικαιώματα των πολιτών, σε περίπτωση που η άσκηση αυτή δεν είναι σωστή.

Επιπλέον, η εφημερίδα υποστήριξε ότι:

Η πιο ακριβής ταυτοποίηση των συλληφθέντων είναι η δημοσίευση της πλήρους διεύθυνσης των υπόπτων. Εάν η αναφορά στη διεύθυνση περιοριστεί μόνο σε ένα μέρος, υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθεί φήμη που θα βλάψει τρίτους με το ίδιο ή παρόμοιο όνομα στην ίδια περιοχή. Για να αποφευχθούν τέτοιες ζημιές, είναι θεμελιώδες και σημαντικό να αναφέρεται η πλήρης διεύθυνση των υπόπτων, εκτός από το όνομα, την ηλικία και το επάγγελμα.

Απόφαση του Δικαστηρίου της Περιφέρειας Shizuoka, 7 Μαΐου 2021 (2021)

Επιπρόσθετα, η εφημερίδα Shizuoka Shinbun (Ιαπωνική ~Shizuoka Shinbun) υποστήριξε ότι για τους ενάγοντες, η ηλικία, το επάγγελμα και η διεύθυνση είναι πληροφορίες που έχουν ήδη δημοσιευτεί από τους ίδιους όταν χρειάζεται και είναι προσβάσιμες από τρίτους, έτσι δεν έχουν ιδιαίτερη εμπιστευτικότητα. Επομένως, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς συγκεκριμένη ζημιά από τη δημοσίευση αυτών των πληροφοριών, και σε σχέση με το άρθρο ①, η αμυντική θέση της αλήθειας για τη δυσφήμιση είναι εφαρμόσιμη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι δεν υφίσταται παράνομη πράξη λόγω παραβίασης της ιδιωτικότητας.

Η αμυντική θέση της αλήθειας σημαίνει ότι δεν υφίσταται δυσφήμιση όταν τα γεγονότα που αναφέρονται αφορούν το δημόσιο συμφέρον (δημόσια σημασία), ο σκοπός της αναφοράς τους είναι αποκλειστικά η δημόσια ωφέλεια (δημόσιο συμφέρον), τα γεγονότα που αναφέρονται είναι αληθινά (αλήθεια) ή υπάρχει σοβαρός λόγος να πιστεύει κανείς ότι είναι αληθινά (πιθανότητα αλήθειας).

https://monolith.law/reputation/expressions-and-defamation[ja]

Η Εκτίμηση του Δικαστηρίου σχετικά με την Παραβίαση του Απορρήτου

Το δικαστήριο έκρινε ότι, όσον αφορά την παραβίαση του απορρήτου, η διεύθυνση ενός ατόμου αποτελεί απλή πληροφορία για την ταυτοποίηση και δεν χρειάζεται πάντα να προστατεύεται με εχεμύθεια. Ωστόσο, είναι φυσικό για κάποιον να μην επιθυμεί την ανεπιφύλακτη αποκάλυψη τέτοιων προσωπικών πληροφοριών σε τρίτους και αυτή η προσδοκία πρέπει να προστατεύεται, καθώς η διεύθυνση αποτελεί πληροφορία που σχετίζεται με το απόρρητο των εναγόντων και ως εκ τούτου υπόκειται σε νομική προστασία (Ανώτατο Δικαστήριο, 12 Σεπτεμβρίου 2003).

Όπως αναφέρεται στο άρθρο ①, όταν οι διευθύνσεις των εναγόντων δημοσιεύονται μαζί με πληροφορίες ότι συνελήφθησαν για κατοχή μεθαμφεταμίνης και κάνναβης με σκοπό το κέρδος, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα τρίτοι να επισκεφθούν τις κατοικίες των εναγόντων με σκοπό τη διαμαρτυρία ή την παρενόχληση, ή από απλή περιέργεια, και να αποστείλουν αλληλογραφία, απειλώντας έτσι την ηρεμία της ιδιωτικής ζωής των εναγόντων.

Επιπλέον, καθώς οι ενάγοντες διατηρούν συνεχείς επιχειρήσεις στις οικίες τους στη διεύθυνση κατοικίας και ζουν με τέσσερα ανήλικα παιδιά, η δημοσίευση των ακριβών διευθύνσεων τους μπορεί να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ιδιωτική τους ζωή. Έτσι, το άρθρο ① κρίθηκε ως παράνομη πράξη που παραβιάζει το απόρρητο των εναγόντων.

Όσον αφορά την υπεράσπιση του κατηγορούμενου για την αλήθεια των γεγονότων στο άρθρο ① ως έναντι της δυσφήμισης, ακόμη και σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν πρέπει να θεωρούμε ότι δεν υφίσταται παράνομη πράξη λόγω παραβίασης του απορρήτου. Τα νομικά αγαθά που προστατεύονται σε περιπτώσεις δυσφήμισης και παραβίασης του απορρήτου διαφέρουν, επομένως η αποκλειστικότητα της παρανομίας στην περίπτωση της δυσφήμισης δεν σημαίνει αυτόματα την αποκλειστικότητα της παρανομίας και στην περίπτωση της παραβίασης του απορρήτου.

https://monolith.law/reputation/personal-information-and-privacy-violation[ja]

Η Κρίση των Δικαστηρίων σχετικά με τη Δυσφήμιση

Το άρθρο ② αναφέρει στον τίτλο του ότι “Πιθανή παράνομη διακίνηση ναρκωτικών από πάνω από 60 άτομα” και στο κείμενο αναφέρει ότι οι ενάγοντες:

• “Φαίνεται ότι είναι ηγετικά στελέχη μιας ομάδας που διακινεί ναρκωτικά με περισσότερους από 60 πελάτες στην επαρχία, όπως αποκαλύφθηκε από συνεντεύξεις με σχετικά άτομα στις 5 Ιουλίου”
• “Η αστυνομία ερευνά την υπόθεση, καθώς πιστεύεται ότι οι πωλήσεις ανέρχονται σε τουλάχιστον αρκετά εκατομμύρια γιεν”
• “Σύμφωνα με πηγές, δύο άτομα, Βραζιλιάνοι υπήκοοι και μέλη της ίδιας ομάδας διακίνησης, κατηγορούνται για παραβίαση του Ιαπωνικού νόμου κατά των ναρκωτικών και άλλων εγκλημάτων, φέρεται να έχουν διακινήσει ναρκωτικά πάνω από 600 φορές σε Βραζιλιάνους και Φιλιππινέζους στην επαρχία”
• “Φέρεται ότι διακινούσαν ναρκωτικά για πάνω από ένα χρόνο, δέχονταν τηλεφωνικές παραγγελίες από πελάτες και παρέδιδαν τα ναρκωτικά”

Όλες αυτές οι δηλώσεις δεν είναι κατηγορηματικές, αλλά παρουσιάζονται με τη μορφή ότι οι αστυνομικοί έχουν την υποψία για αυτές τις πράξεις.

Το δικαστήριο δεν αναγνώρισε τη δυσφήμιση για τους παρακάτω λόγους.

Το Δικαστήριο της Σιζουόκα κατέληξε ότι, αν ένας μέσος αναγνώστης διαβάσει τα άρθρα με κοινή προσοχή, θα αποκομίσει την εντύπωση ότι υπάρχει υποψία πως οι ενάγοντες είναι ηγετικά στελέχη μιας ομάδας που διακινεί παράνομα ναρκωτικά σε πάνω από 60 άτομα στην επαρχία. Το γεγονός ότι οι αρχές ερευνούν τους ενάγοντες με την υποψία ότι είναι ηγετικά στελέχη μιας τέτοιας ομάδας αποτελεί σημαντικό μέρος της αναφοράς και είναι σαφές ότι μειώνει την κοινωνική τους εκτίμηση, δυσφημώντας την τιμή τους.

Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά την αναφορά που έγινε με βάση τις υποψίες των αστυνομικών, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν είναι δίκαιο να θεωρηθεί ότι η αλήθεια της πράξης του εγκλήματος αποτελεί αντικείμενο απόδειξης. Αναφέροντας τις καταθέσεις των πραγματικών δραστών της διακίνησης των ναρκωτικών και άλλα στοιχεία, το δικαστήριο κατέληξε ότι στις 6 Ιουλίου 2018, όταν δημοσιεύτηκε το άρθρο ②, υπήρχαν αρκετοί λόγοι για να υποψιαστεί κανείς ότι οι ενάγοντες ήταν ηγετικά στελέχη μιας ομάδας που διακινούσε παράνομα ναρκωτικά σε πάνω από 60 άτομα στην επαρχία, και για αυτό το λόγο δεν αναγνώρισε τη δυσφήμιση.

Αποφάσεις Σχετικά με Αποζημιώσεις Ζημιών

Το δικαστήριο αναγνώρισε ότι:

【Παράθεση】Το άρθρο ① ανέφερε ότι οι ενάγοντες συνελήφθησαν για κατοχή παράνομων ναρκωτικών και δημοσίευσε όλες τις διευθύνσεις τους, ενώ εκδίδεται στην περιοχή της Σιζουόκα. Η πλήρης δημοσίευση των διευθύνσεων των εναγόντων από την εφημερίδα προκάλεσε στους ενάγοντες τον φόβο ότι η ιδιωτική τους ζωή θα αποκαλυφθεί ενάντια στη θέλησή τους και ότι η ηρεμία τους θα διαταραχθεί, κάτι που είναι εύκολο να φανταστεί κανείς, και μπορεί να λεχθεί ότι υπέστησαν ψυχική ταλαιπωρία λόγω της δημοσίευσης του εν λόγω άρθρου ①.

Απόφαση του Δικαστηρίου Σιζουόκα, 7 Μαΐου 2021 (2021)

Από την άλλη πλευρά, μετά τη δημοσίευση του άρθρου ①, δεν έφτασε καμία επιστολή με σκοπό την παρενόχληση στην κατοικία των εναγόντων, και μόνο μία φορά κάποιος τρίτος επισκέφθηκε την κατοικία τους ζητώντας να του πουλήσουν ναρκωτικά. Δεν υπάρχουν άλλα αντικειμενικά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η δημοσίευση των διευθύνσεων τους στο άρθρο ① απείλησε πραγματικά την ηρεμία της ιδιωτικής τους ζωής. Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις συνθήκες, το δικαστήριο διέταξε την εφημερίδα Σιζουόκα να πληρώσει στους ενάγοντες αποζημίωση για την παραβίαση της ιδιωτικότητας και την ψυχική ταλαιπωρία που υπέστησαν, 300.000 γιεν για κάθε ενάγοντα, και 30.000 γιεν για τα δικηγορικά έξοδα, συνολικά 660.000 γιεν.

Συνοπτικά

Η παρούσα περίπτωση αφορά την αναφορά σε γεγονότα που σχετίζονται με ποινικές υποθέσεις, οι οποίες θα έπρεπε να αποτελούν αντικείμενο γενικού ενδιαφέροντος ή κριτικής από την κοινωνία, και η δημοσίευση στην εφημερίδα είχε ως σκοπό την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Ωστόσο, η αναγραφή της διεύθυνσης μέχρι και τον αριθμό του οικοπέδου συνιστά σαφή υπέρβαση των ορίων και παράνομη παραβίαση της ιδιωτικότητας.

Εδώ και καιρό, η αναφορά πραγματικών ονομάτων στην αναφορά ειδήσεων έχει προκαλέσει πολλές κριτικές και αμφισβητήσεις. Ακόμη και αν επιτρέπεται, η έκταση της πρέπει να προστατεύεται αυστηρά.

Οδηγίες για τα Μέτρα από το Δικηγορικό μας Γραφείο

Το Δικηγορικό Γραφείο Monolith είναι ένα γραφείο με υψηλή εξειδίκευση στον τομέα της πληροφορικής, και ειδικότερα στο διαδίκτυο και το δίκαιο. Τα άρθρα που αναφέρουν πραγματικά ονόματα και δημοσιεύονται στις εφημερίδες, συχνά αναδημοσιεύονται ως άρθρα στο διαδίκτυο από διάφορα web media. Αν δημοσιευτούν στα web media, μπορεί να διαδοθούν γρήγορα και να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά ως “ψηφιακά τατουάζ”. Το γραφείο μας προσφέρει λύσεις για την αντιμετώπιση των “ψηφιακών τατουάζ”. Παρακαλούμε διαβάστε τα παρακάτω άρθρα για περισσότερες λεπτομέρειες.