Punten die ondernemers moeten weten over het franchisecontract

Wanneer we het over franchising hebben, denken we vaak aan grote convenience stores of restaurants, maar het franchisemodel kan in elke sector worden toegepast. Voor het hoofdkantoor van de franchise biedt dit de mogelijkheid om snel en tegen lage kosten landelijk uit te breiden, in plaats van zelf te groeien. Daarom is het denkbaar dat er kansen zijn om franchising te overwegen, ongeacht de sector.

In dit artikel leggen we uit wat een franchiseovereenkomst is en geven we aandachtspunten voor het controleren van een franchisecontract.

Wat is een franchiseovereenkomst?

De juridische aard van een franchiseovereenkomst

Een franchiseovereenkomst is een contract waarbij het hoofdkantoor van de franchise zijn handelsmerken, merknaam en bedrijfskennis in licentie geeft aan de franchisenemer, die op zijn beurt een maandelijkse vergoeding, bekend als royalty’s, betaalt aan het hoofdkantoor van de franchise.

Een franchiseovereenkomst kan worden beschouwd als een onbenoemde overeenkomst die niet past binnen de typische contracten zoals gedefinieerd in het Japanse Burgerlijk Wetboek. De juridische aard van een franchiseovereenkomst wordt gekenmerkt door het feit dat het hoofdkantoor van de franchise de franchisenemer toestemming geeft om zijn handelsmerken en bedrijfskennis te gebruiken, wat elementen van een huurovereenkomst bevat.

Daarnaast heeft de franchiseovereenkomst ook elementen van een quasi-mandaatovereenkomst, aangezien de franchisenemer verplicht is om de door het hoofdkantoor van de franchise aangewezen producten of diensten te verkopen, en het hoofdkantoor van de franchise verplicht is om de franchisenemer de nodige begeleiding en ondersteuning te bieden bij het runnen van het bedrijf.

Voordelen en nadelen van franchising

Grote convenience stores en fastfoodketens maken actief gebruik van het franchisesysteem, maar in theorie kan elke branche gebruik maken van franchising. In feite wordt franchising gebruikt in verschillende branches, zoals bijlescentra, massagesalons en vrije tandartspraktijken.

Franchising verschilt van het openen van eigen winkels door het hoofdkantoor van de franchise, omdat het wordt uitgevoerd met het kapitaal en de verantwoordelijkheid van een andere zakelijke entiteit, de franchisenemer. Voor het hoofdkantoor van de franchise is het voordeel dat het snel meerdere winkels kan openen met het kapitaal van anderen. Aan de andere kant kan de franchisenemer profiteren van de merkwaarde die het hoofdkantoor van de franchise heeft opgebouwd, waardoor het bedrijf met minder risico kan worden uitgebreid dan wanneer het vanaf nul zou beginnen.

Aan de andere kant zijn er ook nadelen aan franchising. Voor het hoofdkantoor van de franchise is er een risico dat de merkwaarde van de franchiseketen wordt beschadigd als de franchisenemer concurrerende activiteiten onderneemt of handelingen verricht die vijandig zijn tegenover het hoofdkantoor. Om dit risico te verminderen, is het noodzakelijk om in de franchiseovereenkomst te bepalen dat de franchisenemer geen handelingen zal verrichten die schadelijk zijn voor de gehele franchiseketen, zoals het verbod op concurrerende activiteiten.

Voor de franchisenemer is er een risico dat de omzetprognoses die het hoofdkantoor van de franchise voorafgaand aan het contract heeft verstrekt, volledig kunnen afwijken van de daadwerkelijke prestaties, of dat de franchise zelf, vooral als het een onbekende franchise is, frauduleus kan zijn met als doel het franchisevergoeding te ontduiken. Daarom is het noodzakelijk voor de franchisenemer om zorgvuldig te overwegen of hij al dan niet lid wil worden tijdens de contractonderhandelingsfase.

Wettelijk verplichte openbaarmaking van franchiseovereenkomsten

Volgens de Japanse Wet ter Bevordering van Kleine en Middelgrote Detailhandel, is het hoofdkantoor van de franchise verplicht om een wettelijk verplichte openbaarmakingsdocument te verstrekken en uit te leggen aan de franchisenemer voordat het contract wordt gesloten, zodra de franchisenemer zijn intentie om lid te worden heeft uitgedrukt. Echter, deze verplichting om een wettelijk verplichte openbaarmakingsdocument te verstrekken en uit te leggen geldt alleen voor franchises in de detailhandel en horeca.

Echter, volgens de richtlijnen van de Japanse Wet op het Verbod van Particuliere Monopolies, wordt het ook wenselijk geacht om een overzicht van het contract te verstrekken door middel van een wettelijk verplichte openbaarmakingsdocument in franchises in de dienstensector, buiten de detailhandel en horeca. Daarom verstrekken veel hoofdkantoren van franchises, ongeacht de branche, een wettelijk verplichte openbaarmakingsdocument en leggen deze uit aan de franchisenemer, wat de algemene praktijk is in de praktijk.

Controlepunten voor franchiseovereenkomsten

Vervolgens leggen we typische clausulevoorbeelden uit in franchiseovereenkomsten. In de clausulevoorbeelden verwijst ‘A’ naar de franchisenemer, ‘B’ naar het franchisehoofdkantoor. Bovendien verwijst ‘C’ naar de vertegenwoordiger in het geval dat de franchisenemer een rechtspersoon is.

Bepalingen betreffende de licentie voor het gebruik van handelsmerken en knowhow, enz.

Vanaf de uitvoeringsdatum verleent de Partij B aan de Partij A een licentie voor het gebruik van de volgende items in verband met de bedrijfsactiviteiten (hierna “de betreffende bedrijfsactiviteiten” genoemd) die Partij B heeft uitgevoerd onder de naam “●●●●”.
(1) Handelsnaam of handelsmerk (inclusief servicemerk)
(2) Bedrijfsgeheimen of knowhow

De licentie voor het gebruik van handelsmerken en knowhow, enz., vormt de kern van een franchiseovereenkomst. Daarom is het belangrijk om duidelijk te definiëren wat het onderwerp van de licentie is.

Voor franchisenemers is het noodzakelijk om grondig te onderzoeken, aan de hand van het registratienummer en dergelijke, of het betreffende handelsmerk, inclusief het servicemerk, is geregistreerd bij het Japanse Octrooibureau. Dit is omdat er een risico bestaat dat andere bedrijven het handelsmerk zonder toestemming gebruiken als het niet is geregistreerd. Voor meer informatie over inbreuk op handelsmerkrechten, zie het onderstaande artikel.

https://monolith.law/corporate/penalty-for-trademark-infringement[ja]

Daarnaast is het belangrijk om vooraf een goed begrip te hebben van de reikwijdte van de bedrijfsgeheimen en knowhow die door het franchisehoofdkantoor worden verstrekt, aangezien deze vaak vaag kunnen zijn. Als de reikwijdte van de verstrekte knowhow onduidelijk is, kan er een klacht ontstaan dat het franchisehoofdkantoor niet voldoet aan zijn verplichting om een passende royaltybetaling te doen aan de franchisenemer.

Bepalingen betreffende de begeleiding van aangesloten winkels

De Partij B zal Partij A begeleiden volgens de bijlage met betrekking tot de knowhow van de betrokken onderneming, en zal ervoor zorgen dat Partij A deze knowhow verwerft. Na de uitvoeringsdatum zal Partij B ook passende begeleiding bieden over de gehele bedrijfsvoering en samenwerken aan de welvaart van Partij A.

In franchisecontracten is het gebruikelijk dat het hoofdkantoor voortdurende begeleiding biedt aan de aangesloten winkels. Dit is een zeer belangrijk punt om de effectiviteit van de licentie voor het gebruik van knowhow door het hoofdkantoor van de franchise, zoals hierboven uitgelegd, te waarborgen.

Wat betreft de inhoud van de begeleiding, kan er bijvoorbeeld een regelmatig maandelijks bezoek zijn van een medewerker (supervisor) van het hoofdkantoor van de franchise aan de aangesloten winkels. Het wordt aanbevolen om de specifieke inhoud van de begeleiding duidelijk vast te leggen in bijlagen van het contract en dergelijke, omdat dit een punt is waar gemakkelijk problemen kunnen ontstaan tussen de aangesloten winkel en het hoofdkantoor.

Clausule betreffende het verbod op concurrentie

Partij B zal, vanaf de uitvoeringsdatum en zolang deze overeenkomst van kracht blijft, zonder schriftelijke toestemming van Partij A, geen zaken doen die direct of indirect verband houden met de betreffende onderneming of een soortgelijke onderneming (waaronder ondernemingen die concurreren met de betreffende onderneming), hetzij direct of indirect via een derde partij die niet Partij A is.

Er zijn twee soorten verboden op concurrentie: tijdens de franchisetermijn en na beëindiging van het contract. Het voorbeeld van de clausule heeft betrekking op de periode tijdens de franchisetermijn.

Het doel van het vaststellen van een verbod op concurrentie is niet alleen om het handelsgebied te behouden, maar ook om de bedrijfsgeheimen, zoals knowhow, die door het franchisehoofdkantoor worden verstrekt, te beschermen. Het is moeilijk om schadevergoeding te eisen in de rechtbank, zelfs als de franchisenemer de bedrijfsgeheimen oneerlijk gebruikt.

Daarom wordt er vaak geprobeerd om de bescherming van bedrijfsgeheimen indirect te realiseren door concurrerende activiteiten, die vaak worden uitgevoerd met behulp van bedrijfsgeheimen, te verbieden. Voor meer informatie over geheimhoudingsovereenkomsten, zie het onderstaande artikel.

https://monolith.law/corporate/checkpoints-nondisclosure-agreement[ja]

Hoewel er vaak geen geografische beperkingen zijn voor het verbod op concurrentie tijdens de contractperiode, zoals in het voorbeeld van de clausule, moet er bij het vaststellen van een verbod op concurrentie na het einde van de contractperiode rekening worden gehouden met het feit dat er ruimte is voor ongeldigheid als er geen geografische of tijdsbeperkingen zijn, omdat dit de vrijheid van zakendoen van de franchisenemer te veel kan beperken.

Bepalingen met betrekking tot royalty’s

Partij A zal aan Partij B een bedrag betalen dat gelijk is aan 20% van de maandelijkse omzet van Partij A, als royalty voor de volgende activiteiten met betrekking tot ●●●● (hierna te noemen “Royalty Onderwerp ●●”). Dit bedrag zal worden betaald uiterlijk op de laatste dag van de volgende maand.
(1) De kosten voor Royalty Onderwerp ●●
(2) Betalingen gedaan met het doel van ●● van Royalty Onderwerp ●●
(3) De aankoopkosten die nodig zijn voor Royalty Onderwerp ●●

Royalty’s zijn meestal de vergoeding voor het gebruik van handelsmerken en knowhow, enz., verleend door het franchisehoofdkantoor, en worden maandelijks betaald door de franchisenemers aan het hoofdkantoor.

De berekeningsmethode voor royalty’s kan worden verdeeld in twee categorieën: een vast percentage van de omzet, zoals in het voorbeeld van de clausule, of een vast bedrag per maand, ongeacht de omzet. Het belangrijkste met betrekking tot royalty’s is om de berekeningsmethode duidelijk te definiëren om twijfel te voorkomen.

Bepalingen met betrekking tot schadevergoeding

1. Partij A of B kan een schadevergoeding eisen als de andere partij de verplichtingen van dit contract schendt.
2. De schade die partij A lijdt als gevolg van een contractbreuk door partij B of C wordt verondersteld niet minder te zijn dan de royalty’s van een maand voorafgaand aan de contractbreuk tot het moment dat de contractbreuk is verholpen. Bovendien zal partij C deze schadevergoedingsverplichting gezamenlijk garanderen binnen het maximumbedrag van ●● yen.

Als een van de partijen schade lijdt door een inbreuk op het franchisecontract, kan er een schadevergoeding worden geëist. In franchisecontracten is het vaak moeilijk om het schadebedrag te bewijzen, dus het is gebruikelijk om, zoals in het eerste lid van het clausulevoorbeeld, een vooraf bepaald bedrag voor schadevergoeding (boete) vast te stellen.

Als je een vooraf bepaald bedrag voor schadevergoeding vaststelt, hoef je alleen maar het ontstaan van de schade te bewijzen als je een schadevergoeding eist voor contractbreuk. Dit heeft het voordeel dat je niet hoeft te bewijzen hoeveel schade er is geleden, wat vaak moeilijk is in de praktijk. Echter, er zijn gevallen waarin de vooraf bepaalde schadevergoeding door de rechtbank is verlaagd omdat deze te hoog was in vergelijking met het normaal te verwachten schadebedrag, dus je moet voorzichtig zijn bij het bepalen van het bedrag.

Het tweede lid van het clausulevoorbeeld betreft een bepaling over gezamenlijke garanties. Het bedrag dat de gezamenlijke garant moet betalen voor schadevergoedingsverplichtingen op basis van contractbreuk is niet eenduidig vastgesteld op het moment van het sluiten van het contract. Dit soort gezamenlijke garanties voor onbepaalde schulden die in de toekomst kunnen ontstaan uit voortdurende transacties worden basisgarantiecontracten genoemd.

In de herziene Burgerlijk Wetboek, dat in april 2020 (Gregoriaans kalenderjaar) in werking is getreden, zijn er wijzigingen aangebracht met betrekking tot basisgarantiecontracten, en is bepaald dat er een duidelijk maximumbedrag (aansprakelijkheidslimiet) moet worden vastgesteld op het moment van het sluiten van het contract. Gezamenlijke garanties zonder vastgesteld maximumbedrag zullen in de toekomst ongeldig zijn. Daarom is het belangrijk om op te letten en het maximumbedrag in het franchisecontract te vermelden, zoals in het bovenstaande clausulevoorbeeld.

Samenvatting

Een franchiseovereenkomst is een handig systeem voor het uitbreiden van uw bedrijf. Echter, omdat het geen typische overeenkomst is zoals gedefinieerd in het Burgerlijk Wetboek (Japanse Burgerlijk Wetboek), is het belangrijk om in de franchiseovereenkomst gedetailleerd de rechten en plichten van zowel het hoofdkantoor als de franchisenemer vast te leggen. Om een franchiseovereenkomst correct op te stellen, is het noodzakelijk om een diep begrip te hebben van de franchisebusiness zelf. Daarom raden we aan om advies in te winnen bij een expert zoals een advocaat die bekend is met de business die u behandelt.

Informatie over contractcreatie en -beoordeling door ons kantoor

Monolis Law Firm, als een advocatenkantoor met expertise in IT, internet en bedrijfsleven, biedt diensten zoals het opstellen en beoordelen van verschillende contracten, niet alleen franchisecontracten, aan onze klanten en cliënten.

Als u geïnteresseerd bent, bekijk dan zeker de details hieronder.

https://monolith.law/contractcreation[ja]