Patent Haklarının Süresi Nedir? Yasal Amaç ve Uzatma Kaydını Açıklıyoruz

Patent Hukuku (Japon Patent Hukuku), icatlar gibi teknik fikirlere patent hakkı vererek, sadece patent hakkına sahip olan kişinin belirli bir süre boyunca bu icadı kullanabilmesini ve bu icadın kullanımından elde edilen ekonomik değeri koruyabilmesini sağlayan bir yasadır.

Patent hakkı güçlü bir etkiye sahip olmasına rağmen, arazi mülkiyet hakkından farklı olarak, bu etki sürekli değildir. Patent hakkı, belirli bir süre geçtikten sonra sona erer ve hakkın devam ettiği süreye süreklilik süresi denir.

Burada, patent hakkının süreklilik süresi ve istisnai olarak sağlanan uzatma kaydı sistemi hakkında açıklama yapacağız.

Patent Haklarının Süresi

Patent hukuku, icatları koruma ve kullanma amacıyla, icatları teşvik etmeyi ve endüstriyel gelişime katkıda bulunmayı hedefler (Japon Patent Kanunu’nun 1. maddesi).

Patent hukuku tarafından korunan icatlar, daha önce var olmayan üstün teknolojik fikirlerdir. Ancak, patent sahipleri dışındakilerin sürekli olarak serbestçe kullanamaması durumunda, endüstriyel gelişme gibi asıl hedef engellenmiş olur.

Öte yandan, ne kadar üstün bir teknolojik fikir olursa olsun, zaman geçtikçe modası geçmiş bir şey haline gelir, bu yüzden çok uzun bir süre boyunca patent hukuku tarafından koruma sağlama gerekliliği yoktur.

Dolayısıyla, icatçılara sağlanan faydalar ve endüstriyel gelişimden elde edilen faydalar arasında denge sağlamak için, patent hakları, genellikle patent başvuru tarihinden itibaren 20 yıl sonra sona erer ve bu süre belirlenmiştir (Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesi 1. fıkrası).

https://monolith.law/corporate/patent-merit-lawyer-invention[ja]

Varlık Süresindeki Farklılıklar

Patent hakları, Patent Ofisi’nde kayıt edildiğinde oluşur (Japon Patent Kanunu’nun 66. maddesi), bu nedenle gerçekte patent haklarının var olduğu süre, 20 yıldan, patent başvurusundan kayıt oluşturmaya kadar geçen süre çıkarıldığında kalan süredir.

Patent hakları, dikkatli bir inceleme sonucunda kaydedilir, bu nedenle incelemenin belirli bir süre alması beklenir ve gerçekte, genellikle belirli bir süre içinde inceleme tamamlanır.

Ancak, başvuru sahibinin belge sunma durumu ve Patent Ofisi’ndeki inceleme durumu gibi faktörlere bağlı olarak, patent başvurusundan patent değerlendirmesine ve patent hakkının kaydedilmesine kadar geçen süre, beklenen belirli süreden daha uzun olabilir. Bu durum, varlık süresinde farklılıklar oluşturabilir ve patent sahibi için hakların kullanılabilir olduğu süre kısalabilir.

Patent başvuru tarihinden itibaren 20 yıl sonra sona erecek olan bu düzenleme, bu tür bir durumu yaratır, ancak bu, 1995 yılında (Gregorian takvimine göre) yürürlüğe giren ve 2017 yılında (Gregorian takvimine göre) değiştirilen TRIPS anlaşmasına uygun olarak, fikri mülkiyet haklarının yeterli korunması ve hakların kullanılması prosedürlerinin tüm üye ülkeler tarafından uygulanmasını amaçlar.

Burada, patent sahibinin hakları kullanamadığı süre boyunca patent hakkının varlık süresini uzatırsak, bu patent sahibi için bir avantaj olacaktır.

Öte yandan, patent hakkının kullanılma olasılığı olan üçüncü taraflar açısından bakıldığında, patent hakkının varlık süresinin gereksiz yere uzatılması, işletmenin istikrarı vb. üzerinde etkisi olabilecek bir durum oluşturur.

Bu nedenle, Japon Patent Kanunu’nda, patent sahibinin haklarını kullanma süresini korurken, başvuru sahibinin arasındaki adil olmayan durumu, üçüncü taraflara olan etkisini vb. dikkate alarak, patent hakkının varlık süresinin uzatılmasına yönelik bir düzenleme bulunmaktadır.

Patent Haklarının Süre Uzatma Kaydı

Patent haklarının süre uzatma kaydı, başvurudan sonraki 20 yıllık patent hakkı süresinin dolmasının ardından, istisnai olarak patent hakkının devam etmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, Aralık 2018’de (Gregorian takvimine göre) yürürlüğe giren yeni Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 2. ve 4. fıkralarında belirtilen iki tür süre uzatma kaydını içerir.

Japon Patent Kanunu’nun 67. Maddesinin 2. Fıkrası Uyarınca Süre Uzatma Kaydı

Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası uyarınca süre uzatma kaydı, “Patent Ofisi’nin gecikmeli incelemesi nedeniyle süre uzatma kaydı” anlamına gelir.

Patent hakkının süresi, patent başvuru tarihinden itibaren hesaplanır. İnceleme süreci zaman alırsa, bu durum hakların süresini kısaltır. Bu durum, Patent Ofisi’nin makul olmayan incelemesi nedeniyle kayıt işleminin gecikmesi durumunda bile, bu kuralın uygulanması uygun olmaz.

Bu nedenle, Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası, patent başvuru tarihinden itibaren 5 yıl geçmiş olan gün veya başvuru incelemesi talebinden itibaren 3 yıl geçmiş olan günün hangisi daha geç bir tarihte ise, Patent Ofisi’nin makul olmayan incelemesi nedeniyle geciken süre kadar, patent hakkının süresinin süre uzatma başvurusu ile kabul edileceğini belirtir. Ancak, Patent Ofisi’nin incelemesi dışında kalan süreler, süre uzatma kapsamına girmez.

Japon Patent Kanunu’nun 67. Maddesinin 4. Fıkrası Uyarınca Süre Uzatma Kaydı

Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 4. fıkrası uyarınca süre uzatma kaydı, “hükümet kararnamesi gereği süre uzatma kaydı” anlamına gelir.

Patent hakları genellikle, “kendi patent icadını uygulama hakkı (uygulama hakkı veya aktif etki)” ve “başkalarının uygulamasını engelleme hakkı (yasaklama hakkı veya pasif etki)” olmak üzere iki parçadan oluşur. Ancak, tıbbi ve tarım ilaçları gibi icatlar, patent alınsa bile, denetleyici kurumların güvenlik prosedürlerini tamamlamadan satış veya üretim yapamazlar.

Bu durumda, patent sahibi, izin alana kadar yasaklama hakkını kullanabilir, ancak uygulama hakkını kullanamaz ve patent hakkını eksik bir şekilde kullanabilir.

Bu nedenle, Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 4. fıkrası, hükümet kararnamesi gereği patent icadının uygulanamaması durumunda, bu sürenin telafi edilmesi amacıyla, bu süre için, 20 yıllık sürenin dolmasının ardından (Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası uyarınca süre uzatıldıysa, uzatılan sürenin sonunda) 5 yıl süreyle süre uzatma kaydını kabul eder.

Ayrıca, Japon Patent Kanunu’nun 67. maddesinin 4. fıkrası, süre uzatma kaydının hedefi olan denetleyici kurumun “izin veya diğer işlemlerini”, “patent icadının uygulanması için güvenliği sağlama vb. amaçlı yasa” olarak belirtirken, Japon Patent Kanunu Uygulama Yönetmeliği’nin 2. maddesi, “Tarım İlaçları Kontrol Yasası” ve “İlaç, Tıbbi Cihazlar vb. Kalite, Etkinlik ve Güvenliği Sağlama Yasası”na dayalı kayıt veya onayı hedef alır.

Özet

Patent hakkının sona erme nedenlerinden biri olan süre sonunu açıkladık, ancak süre sonunun yanı sıra,

• Patent ücretinin ödenmemesi (Japon Patent Kanunu’nun 112. maddesi 4. fıkrası)
• Mirasçının bulunmaması (Japon Patent Kanunu’nun 76. maddesi)
• Patent hakkının feragati (Japon Patent Kanunu’nun 97. maddesi)
• Geçersizlik kararının kesinleşmesi (Japon Patent Kanunu’nun 125. maddesi)
• Patentin iptali (Japon Tekel Yasası’nın 100. maddesi)

gibi durumlarla, patent hakkı sona erer.

Patent hakkını ihlal ettiğinizden veya ihlal edildiğinden şüpheleniyorsanız, öncelikle patent hakkının sona erip ermediğini kontrol etmeniz gerektiğini söyleyebiliriz.

https://monolith.law/corporate/patent-infringement-law[ja]