MONOLITH LAW OFFICE+81-3-6262-3248Καθημερινές 10:00-18:00 JST [English Only]

MONOLITH LAW MAGAZINE

General Corporate

Η νομική προστασία των παράγωγων έργων στο ιαπωνικό δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας: Εξήγηση για επιμέλεια, βάσεις δεδομένων και δευτερογενή έργα

General Corporate

Η νομική προστασία των παράγωγων έργων στο ιαπωνικό δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας: Εξήγηση για επιμέλεια, βάσεις δεδομένων και δευτερογενή έργα

Στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον της Ιαπωνίας, οι πληροφορίες και το υπάρχον περιεχόμενο αποτελούν βασικά περιουσιακά στοιχεία μιας εταιρείας. Η δημιουργία νέας αξίας συχνά συνεπάγεται την αξιοποίηση, την αναδιάταξη ή την μετασχηματισμό αυτών των υπαρχόντων περιουσιακών στοιχείων. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία διέπεται από ένα περίπλοκο νομικό πλαίσιο. Ειδικότερα, ο Ιαπωνικός Νόμος Πνευματικής Ιδιοκτησίας παρέχει λεπτομερείς διατάξεις για την προστασία των έργων που προέρχονται από υπάρχοντα υλικά. Η κατανόηση αυτού του νομικού πλαισίου δεν είναι απλώς μια ακαδημαϊκή έρευνα, αλλά ένα κρίσιμο στοιχείο της διαχείρισης κινδύνων και της στρατηγικής πνευματικής ιδιοκτησίας για κάθε επιχείρηση που λειτουργεί στην Ιαπωνία. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε πώς ο Ιαπωνικός Νόμος Πνευματικής Ιδιοκτησίας προστατεύει τα έργα που δημιουργούνται με βάση υπάρχοντα έργα ή πληροφορίες, εστιάζοντας σε τρεις κύριες κατηγορίες. Πρώτον, τα «επιμελημένα έργα», όπου η αξία δημιουργείται μέσω της επιλογής και της διάταξης του υλικού. Δεύτερον, τα «έργα βάσεων δεδομένων», που αποτελούν το αντίστοιχο στην ψηφιακή εποχή και επικεντρώνονται στη συστηματική δόμηση πληροφοριών. Και τρίτον, τα «δευτερεύοντα έργα», που δημιουργούνται μέσω της προσαρμογής ή της μετασχηματισμού υπαρχόντων έργων. Κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες έχει διαφορετικές απαιτήσεις και εύρος προστασίας. Για παράδειγμα, πώς μια απλή συλλογή δεδομένων μπορεί να μετατραπεί σε νομικά προστατευόμενο περιουσιακό στοιχείο μέσω κάποιας ευφυΐας. Ή πότε ένα νέο έργο που βασίζεται σε ένα υπάρχον έργο αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο έργο χωρίς να παραβιάζει τα δικαιώματα του αρχικού έργου. Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα έχουν άμεση επίδραση στη στρατηγική περιεχομένου της εταιρείας, στη χρήση δεδομένων και στη σύναψη συμβάσεων αδειοδότησης. Η βαθιά κατανόηση αυτών των κατηγοριών, των απαιτήσεων για την προστασία τους και των σχετικών περίπλοκων δικαιωμάτων είναι ουσιώδης για την προστασία των δημιουργημάτων της εταιρείας και την αποφυγή παραβίασης των δικαιωμάτων τρίτων.

Το Βασικό Έννοια του “Έργου” στον Ιαπωνικό Νόμο Πνευματικής Ιδιοκτησίας

Πριν εισέλθουμε στη συζήτηση για τα παράγωγα έργα, είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε τη βασική ορισμό του “έργου” που προστατεύεται από τον Ιαπωνικό νόμο πνευματικής ιδιοκτησίας. Αυτός ο ορισμός αποτελεί το σημείο εκκίνησης για κάθε προστασία πνευματικής ιδιοκτησίας και είναι η θεμελιώδης προϋπόθεση για την προστασία των επόμενων κατηγοριών των έργων που θα αναφερθούν.

Ο άρθρο 2, παράγραφος 1, εδάφιο 1 του Ιαπωνικού νόμου πνευματικής ιδιοκτησίας ορίζει το “έργο” ως “κάτι που εκφράζει δημιουργικά τις ιδέες ή τα συναισθήματα και ανήκει στον τομέα της λογοτεχνίας, της επιστήμης, των τεχνών ή της μουσικής”. Αυτός ο ορισμός μπορεί να διασπαστεί σε τέσσερα σημαντικά στοιχεία.

Πρώτον, περιλαμβάνει “ιδέες ή συναισθήματα”. Αυτό σημαίνει ότι απλά γεγονότα ή δεδομένα αποκλείονται από τον ορισμό του έργου. Δεύτερον, πρέπει να εκφράζεται “δημιουργικά”. Η “δημιουργικότητα” εδώ σημαίνει ότι αρκεί η έκφραση κάποιας προσωπικότητας του δημιουργού, χωρίς να απαιτείται αναγκαστικά νεωτερισμός ή καλλιτεχνική εξέλιξη. Τρίτον, πρέπει να είναι “εκφρασμένο”. Αυτό αντανακλά τη βασική αρχή του νόμου πνευματικής ιδιοκτησίας, τη διάκριση μεταξύ ιδέας και έκφρασης, όπου προστατεύεται η συγκεκριμένη έκφραση, ενώ η ιδέα ή το κονσέπτ που βρίσκεται στη βάση δεν είναι προστατευόμενο. Τέταρτον, πρέπει να ανήκει “στον τομέα της λογοτεχνίας, της επιστήμης, των τεχνών ή της μουσικής”. Αυτός ο τομέας ερμηνεύεται ευρέως και το άρθρο 10 του Ιαπωνικού νόμου πνευματικής ιδιοκτησίας αναφέρει ως παραδείγματα τα μυθιστορήματα, τη μουσική, τη ζωγραφική, τα κτίρια και άλλα.

Η ορισμός του “έργου” δεν είναι απλώς τυπικός. Η δημιουργικότητα της διάταξης σε επιμελημένα έργα ή η δημιουργικότητα της προσαρμογής σε παράγωγα έργα κρίνεται επίσης με βάση το κριτήριο της “δημιουργικής έκφρασης ιδεών ή συναισθημάτων”. Για παράδειγμα, μια λίστα που απλώς ταξινομεί πληροφορίες αλφαβητικά δεν προστατεύεται ως επιμελημένο έργο, επειδή δεν υπάρχει “δημιουργική” διάταξη που να αντανακλά την προσωπικότητα του δημιουργού. Η κατανόηση αυτής της βασικής έννοιας αποτελεί το πρώτο βήμα για την ακριβή κατανόηση της νομικής φύσης των παράγωγων έργων.

Προστασία του Συνόλου Υλικών ως Διανοητικής Ιδιοκτησίας: Επιμελημένα Έργα Σύνθεσης στην Ιαπωνία

Πολλές εταιρείες συλλέγουν και οργανώνουν τεράστιες ποσότητες πληροφοριών μέσω των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Ακόμη και αν αυτές οι πληροφορίες δεν αποτελούν από μόνες τους έργα, η οργάνωσή τους υπό έναν συγκεκριμένο σκοπό μπορεί να δημιουργήσει νομικά προστατευόμενη διανοητική ιδιοκτησία. Αυτό είναι το έννοια των «Επιμελημένων Έργων Σύνθεσης».

Το Άρθρο 12, Παράγραφος 1 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Japanese Copyright Law) ορίζει ότι τα επιμελημένα έργα σύνθεσης προστατεύονται ως έργα «όταν η επιλογή ή η διάταξη του υλικού είναι δημιουργική». Το σημαντικό εδώ είναι ότι το αντικείμενο προστασίας δεν είναι τα επιμέρους «υλικά», αλλά η «επιλογή ή διάταξη» του υλικού που εκδηλώνει δημιουργικότητα. Έτσι, τα υλικά που αποτελούν το επιμελημένο έργο δεν χρειάζεται να είναι από μόνα τους έργα, αλλά μπορεί να είναι απλά γεγονότα, δεδομένα ή ακόμη και έργα που έχουν περάσει στο δημόσιο τομέα μετά τη λήξη της περιόδου προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων.

Στη νομολογία, η διαπίστωση της «δημιουργικότητας στην επιλογή ή διάταξη του υλικού» είναι εξαιρετικά σημαντική. Ως παράδειγμα καθοδηγητικής απόφασης σε αυτό το θέμα αναφέρεται η υπόθεση «NTT Town Page». Σε αυτή την υπόθεση, το δικαστήριο αναγνώρισε τον τηλεφωνικό κατάλογο «Town Page», ο οποίος ήταν ταξινομημένος ανά επάγγελμα, ως επιμελημένο έργο σύνθεσης. Το δικαστήριο βρήκε δημιουργικότητα όχι στα επιμέρους δεδομένα, όπως τα τηλεφωνικά νούμερα ή τα ονόματα, αλλά στο μοναδικό σύστημα ταξινόμησης ανά επάγγελμα που σχεδιάστηκε με σκοπό την ευκολία αναζήτησης από τους χρήστες. Αυτό το σύστημα ταξινόμησης δεν ήταν απλώς μια μηχανική διάταξη, αλλά περιελάμβανε «μοναδικές καινοτομίες» βασισμένες στην επιμελητική πολιτική, και γι’ αυτό αναγνωρίστηκε ως δημιουργικό. Αντίθετα, ο τηλεφωνικός κατάλογος «Hello Page», ο οποίος απλώς ταξινομούσε τα ονόματα αλφαβητικά, δεν θεωρήθηκε ότι περιείχε δημιουργικότητα στη διάταξη και έτσι δεν αναγνωρίστηκε ως επιμελημένο έργο σύνθεσης.

Αυτή η νομολογία προσφέρει σημαντικές στρατηγικές ενδείξεις για τις εταιρείες. Ακόμη και όταν συλλέγουν δημόσια δεδομένα που από μόνα τους δεν προστατεύονται, όπως στατιστικά στοιχεία της αγοράς ή πληροφορίες πελατών, εάν τα οργανώσουν και τα ταξινομήσουν χρησιμοποιώντας μια μοναδική οπτική ή άξονες κατηγοριοποίησης, μπορούν να δημιουργήσουν ένα χρήσιμο σύνολο πληροφοριών που θα προστατεύεται ως «Επιμελημένο Έργο Σύνθεσης». Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να δημιουργήσουν μια μοναδική περιουσία με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, όχι απλώς κατέχοντας τα δεδομένα, αλλά επενδύοντας διανοητικά στη δομή τους.

Συγκέντρωση Πληροφοριών στην Ψηφιακή Εποχή: Τα Έργα Βάσεων Δεδομένων Κάτω από το Ιαπωνικό Δίκαιο

Η έννοια του επεξεργασμένου έργου έχει προσαρμοστεί στην ψηφιακή εποχή με τη μορφή των «έργων βάσεων δεδομένων». Καθώς η αναζήτηση και η χρήση πληροφοριών μέσω υπολογιστή έχει γίνει κοινός τόπος, ο Ιαπωνικός νόμος περί πνευματικής ιδιοκτησίας έχει θεσπίσει ειδικές διατάξεις για την προστασία των βάσεων δεδομένων.

Το άρθρο 12-2 παράγραφος 1 του Ιαπωνικού νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας ορίζει ότι «ένα έργο βάσης δεδομένων το οποίο παρουσιάζει δημιουργικότητα λόγω της επιλογής ή της συστηματικής διάταξης των πληροφοριών του, προστατεύεται ως πνευματικό έργο». Επιπλέον, το άρθρο 2 παράγραφος 1 υποπαράγραφος 10-3 ορίζει την «βάση δεδομένων» ως «συλλογή πληροφοριών όπως κείμενα, αριθμοί, διαγράμματα και άλλα, τα οποία έχουν διαταχθεί συστηματικά έτσι ώστε να είναι αναζητήσιμα μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή». Όπως και με τα επεξεργασμένα έργα, το αντικείμενο προστασίας δεν είναι οι μεμονωμένες πληροφορίες, αλλά η δομή του συνόλου των πληροφοριών. Ωστόσο, στα έργα βάσεων δεδομένων, η δημιουργικότητα αξιολογείται ειδικά με βάση την «συστηματική διάταξη» που προορίζεται για αναζήτηση μέσω υπολογιστή.

Σε αυτό το σημείο, μια εξαιρετικά σημαντική περίπτωση στην ιστορία της Ιαπωνικής δικαστικής πρακτικής είναι το «περιστατικό της βάσης δεδομένων του συστήματος Tsubasa». Αυτή η υπόθεση παρουσίασε δύο προσεγγίσεις που αξίζει να σημειωθούν. Πρώτον, την απόρριψη της προστασίας από το νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Το Τόκιο Περιφερειακό Δικαστήριο, στην απόφασή του το 2002, κατέληξε ότι η επιλογή και η συστηματική διάταξη των πληροφοριών στη βάση δεδομένων του ενάγοντος σχετικά με αυτοκινητικά εξαρτήματα και προδιαγραφές ήταν κοινότυπες και προέκυψαν από την ανάγκη της βιομηχανίας, χωρίς να πληρούν την απαίτηση για δημιουργικότητα που απαιτεί ο νόμος, και έτσι απέρριψε την ύπαρξη πνευματικού έργου στη βάση δεδομένων.

Ωστόσο, η απόφαση του δικαστηρίου δεν σταμάτησε εκεί. Δεύτερον, η εδραίωση της προστασίας μέσω της παράνομης πράξης βάσει του Ιαπωνικού αστικού κώδικα. Αν και δεν αναγνώρισε παραβίαση του πνευματικού δικαιώματος, το δικαστήριο κατέληξε ότι η πράξη του καθ’ υπόδικον να αντιγράψει ολόκληρη τη βάση δεδομένων του ενάγοντος (αποκαλούμενη “dead copy”) αποτελούσε παράνομη πράξη βάσει του άρθρου 709 του Ιαπωνικού αστικού κώδικα. Ως λόγος, το δικαστήριο επισήμανε ότι ο ενάγων είχε επενδύσει πάνω από 500 εκατομμύρια γιεν στη δημιουργία και συντήρηση της βάσης δεδομένων και ότι, ακόμη και αν δεν ήταν πνευματικό έργο, αυτή αποτελούσε «επιχειρηματικό συμφέρον που αξίζει νομική προστασία». Και έτσι, το δικαστήριο κατέληξε ότι η πράξη του καθ’ υπόδικον να αντιγράψει τη βάση δεδομένων και να τη χρησιμοποιήσει στην επιχείρησή του, επωφελούμενος από την επένδυση του ενάγοντος χωρίς αντάλλαγμα, αποτελούσε «σημαντικά άδικο μέσο» που βλάπτει τις αρχές του δίκαιου ανταγωνισμού και παραβιάζει τα συμφέροντα του ενάγοντος.

Αυτή η απόφαση ήταν πρωτοποριακή στο ότι έδειξε πώς το Ιαπωνικό νομικό σύστημα παρέχει ένα είδος δικτύου ασφαλείας μέσω του νόμου περί παράνομων πράξεων για βάσεις δεδομένων που δεν προστατεύονται λόγω έλλειψης δημιουργικότητας, αλλά έχουν εμπορική αξία. Αυτό δείχνει ότι η Ιαπωνική δικαιοσύνη έχει μια πρακτική προσέγγιση που υπερβαίνει τα όρια των συγκεκριμένων νόμων πνευματικής ιδιοκτησίας, προσπαθώντας να καταστείλει τις παρασιτικές ανταγωνιστικές πρακτικές και να διατηρήσει μια δίκαιη αγορά. Για τις επιχειρήσεις που επενδύουν σημαντικά ποσά για τη δημιουργία πλούτου δεδομένων, αυτή η απόφαση αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό έδαφος προστασίας.

Δημιουργία Νέας Αξίας από Υπάρχοντα Έργα: Τα Δευτερογενή Έργα Υπό το Ιαπωνικό Δίκαιο

Η νέα δημιουργική δραστηριότητα συχνά εμπνέεται από υπάρχοντα έργα. Η κινηματογράφηση μυθιστορημάτων, η μετάφραση ξένης λογοτεχνίας και η ενορχήστρωση μουσικών κομματιών είναι τυπικά παραδείγματα δημιουργίας νέας αξίας βασισμένης σε υπάρχοντα έργα. Ο Ιαπωνικός Νόμος Πνευματικής Ιδιοκτησίας προστατεύει τέτοια έργα ως «δευτερογενή έργα».

Σύμφωνα με το άρθρο 2, παράγραφος 1, εδάφιο 11 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής Ιδιοκτησίας, τα δευτερογενή έργα ορίζονται ως έργα που δημιουργούνται μέσω της μετάφρασης, ενορχήστρωσης, μετασχηματισμού, διασκευής, κινηματογράφησης ή άλλης επεξεργασίας ενός έργου. Το αρχικό έργο αναφέρεται ως «πρωτογενές έργο». Για να προστατευτεί ένα δευτερογενές έργο, απαιτείται να προστεθεί νέα δημιουργική έκφραση και όχι απλώς να αντιγραφεί ή να αναπαραχθεί μηχανικά το πρωτογενές έργο.

Το πιο σημαντικό νομικό ζήτημα είναι η διάκριση μεταξύ των νόμιμων δευτερογενών έργων και της παράνομης παραβίασης των πνευματικών δικαιωμάτων, όπως η αναπαραγωγή ή η επεξεργασία χωρίς δημιουργικότητα. Αυτό το κριτήριο συνδέεται άμεσα με τη βασική αρχή ότι το πνευματικό δικαίωμα προστατεύει την έκφραση και όχι την ιδέα. Σε αυτό το σημείο, η Ιαπωνική Ανώτατη Δικαστική Αρχή παρουσίασε ένα σαφές κριτήριο με την απόφαση του 2001 για την υπόθεση «Esashi Oiwake».

Στην υπόθεση αυτή, εξετάστηκε η ομοιότητα μεταξύ ενός έργου που έγραψε ένας συγγραφέας μη-μυθοπλασίας για το λαϊκό τραγούδι «Esashi Oiwake» και την πόλη που το γέννησε, και ενός ντοκιμαντέρ του τηλεοπτικού σταθμού NHK που αντιμετώπιζε το ίδιο θέμα. Η Ανώτατη Δικαστική Αρχή ανέτρεψε την απόφαση των κατώτερων δικαστηρίων και δεν αναγνώρισε παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων. Το κριτήριο που καθιερώθηκε ήταν ότι η επεξεργασία θεωρείται ότι συμβαίνει όταν «βασίζεται σε υπάρχον έργο και διατηρεί την ίδια ταυτότητα των ουσιαστικών χαρακτηριστικών της έκφρασης… ώστε οι παρατηρητές να μπορούν να αντιληφθούν άμεσα τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά της έκφρασης του υπάρχοντος έργου».

Η Ανώτατη Δικαστική Αρχή ανέλυσε τα κοινά σημεία των δύο έργων και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι περιγραφές ιστορικών γεγονότων ή ιδέες όπως «η ετήσια μεγάλη εκδήλωση λαϊκής μουσικής είναι η πιο πολυσύχναστη περίοδος της πόλης» δεν αποτελούν «έκφραση» που προστατεύεται από το νόμο πνευματικής ιδιοκτησίας. Στη συνέχεια, εστίασε στην συγκεκριμένη γλωσσική έκφραση που χρησιμοποιήθηκε για να παρουσιάσει αυτές τις κοινές ιδέες και διαπίστωσε ότι το έργο του συγγραφέα χρησιμοποιούσε ποιητική και λογοτεχνική έκφραση, ενώ το τηλεοπτικό πρόγραμμα χρησιμοποιούσε πιο άμεση και γεγονοτική έκφραση, και κατέληξε ότι δεν υπήρχε κοινότητα στα «ουσιαστικά χαρακτηριστικά της έκφρασης» μεταξύ των δύο.

Η απόφαση της Ανώτατης Δικαστικής Αρχής έθεσε υψηλά εμπόδια για την επιβολή παραβίασης του δικαιώματος επεξεργασίας, εγγυώμενη έτσι την ελευθερία δημιουργίας νέων έργων βασισμένων σε ιδέες και γεγονότα που παρουσιάζονται σε προηγούμενα έργα. Αυτό αποτελεί μια ισορροπία μεταξύ της προστασίας των δικαιωμάτων των δημιουργών και της προώθησης της πολιτιστικής ανάπτυξης, που είναι και ο σκοπός του νόμου πνευματικής ιδιοκτησίας, και παρέχει σημαντική νομική σταθερότητα στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή περιεχομένου.

Περίπλοκες Σχέσεις Δικαιωμάτων σε Δευτερογενή Έργα: Τα Δικαιώματα του Πρωτότυπου Δημιουργού Σύμφωνα με το Ιαπωνικό Δίκαιο

Κατά τη δημιουργία και χρήση δευτερογενών έργων, είναι απαραίτητο να λάβουμε υπόψη μια ιδιαίτερα σημαντική νομική πτυχή. Αυτή αφορά το γεγονός ότι οι δημιουργοί των πρωτότυπων έργων (πρωτότυποι δημιουργοί) διατηρούν ισχυρά δικαιώματα ακόμα και στα παράγωγα έργα που προκύπτουν.

Αυτή η αρχή καθορίζεται από το Άρθρο 28 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Το άρθρο αυτό ορίζει ότι “ο δημιουργός του πρωτότυπου έργου διαθέτει τα ίδια είδη δικαιωμάτων επί της χρήσης του δευτερογενούς έργου, …όπως αυτά που κατέχει ο δημιουργός του δευτερογενούς έργου”. Η πρακτική συνέπεια αυτής της διάταξης είναι ότι, για τη χρήση ενός δευτερογενούς έργου, απαιτείται καταρχήν η άδεια και από τους δύο δημιουργούς – δηλαδή, τόσο του δημιουργού του δευτερογενούς έργου όσο και του πρωτότυπου δημιουργού. Για παράδειγμα, για την προβολή μιας ταινίας (δευτερογενές έργο) που βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα (πρωτότυπο έργο), απαιτείται η άδεια όχι μόνο του παραγωγού της ταινίας αλλά και του συγγραφέα του μυθιστορήματος.

Ποιο είναι όμως το εύρος των δικαιωμάτων του πρωτότυπου δημιουργού και του δημιουργού του δευτερογενούς έργου; Μια καθοριστική ερμηνεία για το περίπλοκο αυτό εύρος δικαιωμάτων παρείχε η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 1997 στην υπόθεση “Ποπάι Νεκτάι”. Σε αυτή την υπόθεση, το θέμα ήταν η σχέση μεταξύ των σειρών κόμικς “Ποπάι” που είχαν δημιουργηθεί επί σειρά ετών και των κόμικς που είχαν σχεδιαστεί αργότερα.

Το Ανώτατο Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα αργότερα κόμικς αποτελούσαν δευτερογενή έργα των αρχικών και διατύπωσε την ακόλουθη απόφαση σχετικά με το εύρος των δικαιωμάτων: “Τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ενός δευτερογενούς έργου προκύπτουν μόνο για τα δημιουργικά στοιχεία που έχουν προστεθεί στο δευτερογενές έργο και δεν αφορούν τα μέρη που είναι κοινά με το πρωτότυπο έργο και έχουν την ίδια ουσία με αυτό”.

Αυτή η κρίση έκανε σαφές ότι τα δικαιώματα του πρωτότυπου δημιουργού και του δημιουργού του δευτερογενούς έργου δεν συγχωνεύονται, αλλά υπάρχουν σε πολλαπλά επίπεδα. Ο δημιουργός του δευτερογενούς έργου έχει δικαιώματα μόνο στα στοιχεία που έχει προσθέσει (όπως, για παράδειγμα, την αυθεντική επιλογή λέξεων σε μια μετάφραση ή την ιδιαίτερη οπτική απεικόνιση σε μια ταινία). Από την άλλη πλευρά, τα δικαιώματα στα βασικά στοιχεία της ιστορίας, τους χαρακτήρες και τον κόσμο που αποτελούν τον πυρήνα του πρωτότυπου έργου, παραμένουν πλήρως στον πρωτότυπο δημιουργό, ακόμα και όταν αυτά ενσωματώνονται στο δευτερογενές έργο. Αυτή η αρχή έχει σημαντικές επιπτώσεις στην πρακτική των συμβάσεων αδειοδότησης. Όταν μια εταιρεία αποκτά την άδεια χρήσης ενός δευτερογενούς έργου, είναι απαραίτητο να διακρίνει σαφώς τα δικαιώματα που παρέχονται από τον δημιουργό του δευτερογενούς έργου (μόνο για τα νέα δημιουργικά στοιχεία) και τα δικαιώματα που πρέπει να λάβει ξεχωριστά από τον πρωτότυπο δημιουργό (για τα βασικά στοιχεία), και να αντανακλά αυτή τη διάκριση στη σύμβαση, προκειμένου να αποφύγει μελλοντικές διαφορές.

Συγκριτική Ανάλυση: Οι Διαφορές μεταξύ Επιμελημένων Έργων, Έργων Βάσεων Δεδομένων και Δευτερογενών Έργων Κάτω από το Ιαπωνικό Δίκαιο

Στις προηγούμενες αναλύσεις, αναλύσαμε λεπτομερώς τη νομική φύση και τις απαιτήσεις των επιμελημένων έργων, των έργων βάσεων δεδομένων και των δευτερογενών έργων. Για να καταστήσουμε σαφείς τις κύριες διαφορές μεταξύ αυτών των σημαντικών κατηγοριών έργων, παραθέτουμε παρακάτω έναν πίνακα με τα χαρακτηριστικά τους.

Επιμελημένα ΈργαΈργα Βάσεων ΔεδομένωνΔευτερογενή Έργα
Νομική ΒάσηΆρθρο 12 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής ΙδιοκτησίαςΆρθρο 12-2 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής ΙδιοκτησίαςΆρθρο 2, Παράγραφος 1, Σημείο 11 και Άρθρο 11 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής Ιδιοκτησίας
Αντικείμενο ΠροστασίαςΗ δημιουργικότητα στην επιλογή ή τη διάταξη του υλικούΗ δημιουργικότητα στην επιλογή ή τη συστηματική διάρθρωση των πληροφοριώνΗ εξάρτηση από το αρχικό έργο και η προσθήκη νέας δημιουργικής έκφρασης
Απαιτήσεις ΠροστασίαςΗ επιλογή ή διάταξη του υλικού βάσει μιας επιμελητικής πολιτικής πρέπει να είναι δημιουργικήΗ επιλογή ή συστηματική διάρθρωση των πληροφοριών πρέπει να είναι δημιουργική, με προοπτική την αναζήτηση μέσω υπολογιστήΤο έργο πρέπει να διατηρεί τα ουσιώδη χαρακτηριστικά της έκφρασης του αρχικού έργου, προσθέτοντας νέα δημιουργικότητα
Σχέση με το Υλικό/Αρχικό ΈργοΔεν επηρεάζει τα δικαιώματα του υλικού αυτού καθαυτού. Το υλικό δεν χρειάζεται να είναι έργοΔεν επηρεάζει τα δικαιώματα των πληροφοριών αυτών καθαυτών. Οι πληροφορίες δεν χρειάζεται να είναι έργοΟ αρχικός δημιουργός διατηρεί δικαιώματα και στο δευτερογενές έργο (Άρθρο 28 του Ιαπωνικού Νόμου Πνευματικής Ιδιοκτησίας)

Συνοπτικά

Η δημιουργία και η χρήση παράγωγων έργων αποτελεί σημαντική πηγή δημιουργίας αξίας στον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο, αλλά φέρει μαζί της και περίπλοκα νομικά ζητήματα. Τα επεξεργασμένα έργα, τα έργα βάσεων δεδομένων και τα παράγωγα έργα υπόκεινται σε διαφορετικές απαιτήσεις προστασίας και σχέσεις δικαιωμάτων κάτω από τον Ιαπωνικό Νόμο Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Στα επεξεργασμένα έργα και τα έργα βάσεων δεδομένων, το ζήτημα της «δημιουργικότητας» είναι κρίσιμο, και ειδικά για τις βάσεις δεδομένων, ακόμη και αν δεν προστατεύονται από τον νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας, μπορεί να προστατευτούν ως παράνομες πράξεις κάτω από τον Ιαπωνικό Αστικό Κώδικα. Στα παράγωγα έργα, τα δικαιώματα του αρχικού δημιουργού παραμένουν ισχυρά, γι’ αυτό η απόκτηση αδειών χρήσης απαιτεί διπλή προσοχή. Η ακριβής κατανόηση αυτών των νομικών πλαισίων και η ενσωμάτωσή τους στην επιχειρηματική στρατηγική είναι κλειδί για την πρόληψη διαφορών σχετικά με την πνευματική ιδιοκτησία και την ασφαλή προστασία των εταιρικών περιουσιακών στοιχείων.

Το νομικό γραφείο Monolith διαθέτει εκτεταμένη εμπειρία στην υποστήριξη εγχώριων και διεθνών πελατών σε περίπλοκα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας που αφορούν τα παράγωγα έργα, όπως αναλύθηκαν σε αυτό το άρθρο. Κατανοούμε ότι η πνευματική ιδιοκτησία αποτελεί κεντρικό επιχειρηματικό περιουσιακό στοιχείο και προσφέρουμε συνεχώς νομικές συμβουλές που εδράζονται στην πραγματικότητα των επιχειρήσεων και των στρατηγικών τους. Στο γραφείο μας εργάζονται δικηγόροι που μιλούν άπταιστα τα αγγλικά, μερικοί εκ των οποίων κατέχουν και ξένα δικηγορικά πτυχία, εξασφαλίζοντας μια μοναδική δομή για την υποστήριξη των διεθνών μας πελατών. Από την ανάλυση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και τη σύνταξη συμβάσεων, μέχρι την διεξαγωγή δικαστικών διαδικασιών και την άσκηση δικαιωμάτων, είμαστε σε θέση να προσφέρουμε περιεκτική υποστήριξη, διασφαλίζοντας ότι τα πνευματικά δικαιώματα των πελατών μας προστατεύονται στην ιαπωνική αγορά.

Managing Attorney: Toki Kawase

The Editor in Chief: Managing Attorney: Toki Kawase

An expert in IT-related legal affairs in Japan who established MONOLITH LAW OFFICE and serves as its managing attorney. Formerly an IT engineer, he has been involved in the management of IT companies. Served as legal counsel to more than 100 companies, ranging from top-tier organizations to seed-stage Startups.

Επιστροφή στην κορυφή