MONOLITH LAW OFFICE+81-3-6262-3248Καθημερινές 10:00-18:00 JST [English Only]

MONOLITH LAW MAGAZINE

General Corporate

Ο Λογιστικός Σύμβουλος στο Εταιρικό Δίκαιο της Ιαπωνίας: Ενδελεχής Ανάλυση του Ρόλου και των Ευθυνών

General Corporate

Ο Λογιστικός Σύμβουλος στο Εταιρικό Δίκαιο της Ιαπωνίας: Ενδελεχής Ανάλυση του Ρόλου και των Ευθυνών

Το Ιαπωνικό Εταιρικό Δίκαιο (Japanese Corporate Law) έχει θεσπίσει διάφορους θεσμούς για την εξασφάλιση της υγιούς λειτουργίας και της διαφάνειας των επιχειρήσεων. Μεταξύ αυτών, ο «Λογιστικός Σύμβουλος» αποτελεί μια σχετικά νέα, αλλά εξαιρετικά σημαντική θέση που εισήχθη με την αναθεώρηση του εταιρικού νόμου το 2006 (Heisei 18). Ο Λογιστικός Σύμβουλος κατέχει μια μοναδική θέση, βρισκόμενος εντός της εταιρείας ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου, ενώ παράλληλα διαθέτει την εξωτερική προοπτική ενός ειδικού στα λογιστικά θέματα. Ο κύριος σκοπός του είναι να αυξήσει την αξιοπιστία και την ακρίβεια των λογιστικών εγγράφων, ιδιαίτερα σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις όπου δεν απαιτείται η σύσταση επιτροπής ελέγχου ή λογιστή ελεγκτή. Ο Λογιστικός Σύμβουλος συνεργάζεται με τους διευθυντές για την άμεση συμμετοχή στη διαδικασία δημιουργίας των λογιστικών εγγράφων, εγγυώμενος έτσι την ποιότητα της χρηματοοικονομικής αναφοράς από το εσωτερικό της εταιρείας. Αυτό το σύστημα αποτελεί ένα σημαντικό μηχανισμό για την ενίσχυση της αξιοπιστίας των χρηματοοικονομικών πληροφοριών της επιχείρησης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης από τους συναλλασσόμενους, όπως τράπεζες και εμπορικούς εταίρους. Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε λεπτομερώς το νομικό πλαίσιο του Λογιστικού Συμβούλου στο Ιαπωνικό Εταιρικό Δίκαιο, δηλαδή τη σημασία και τον σκοπό του, τις μεθόδους επιλογής και τα προσόντα που απαιτούνται, τα συγκεκριμένα καθήκοντα και τις εξουσίες, καθώς και τις νομικές υποχρεώσεις και τις ευθύνες του.  

Η Σημασία και Σκοπός του Συστήματος Συμμετοχής Λογιστών στην Ιαπωνία

Το σύστημα συμμετοχής λογιστών αποτελεί μια πρωτοποριακή διάταξη που εισήχθη με την εφαρμογή του Ιαπωνικού Εταιρικού Νόμου (Japanese Corporate Law) το 2006, με σκοπό τη βελτίωση της αξιοπιστίας των οικονομικών αναφορών των επιχειρήσεων. Η δημιουργία αυτού του συστήματος ήταν αποτέλεσμα της μακροχρόνιας ανάγκης για εξασφάλιση της ακρίβειας των λογιστικών εγγράφων, ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στο παρελθόν, είχαν εξεταστεί η εισαγωγή συστημάτων όπως οι «περιορισμένοι έλεγχοι» ή οι «απλοποιημένοι έλεγχοι» από λογιστές, αλλά λόγω διαφωνιών σχετικά με το πλαίσιο και τους φορείς του ελέγχου, αυτές οι προτάσεις δεν υλοποιήθηκαν.

Το σύστημα συμμετοχής λογιστών αντιμετώπισε αυτό το ιστορικό πρόβλημα με μια διαφορετική προσέγγιση. Αντί για μια εξωτερική «έλεγχο», εισήγαγε μια εντελώς νέα ιδέα: τη συνεργασία των λογιστών ως «εσωτερικό όργανο» της εταιρείας, στη δημιουργία των λογιστικών εγγράφων μαζί με τους διευθυντές. Αυτό το σύστημα «συνεργασίας» στοχεύει να αποτρέψει τα λάθη πριν αυτά συμβούν και να εξασφαλίσει ενεργά την ακρίβεια, αντί να ελέγχει τα έγγραφα μετά την ολοκλήρωσή τους. Αυτή η προληπτική προσέγγιση μπορεί να θεωρηθεί πιο αποδοτική και συνεργατική για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από τον παραδοσιακό εξωτερικό έλεγχο.

Με την υιοθέτηση αυτού του συστήματος, οι εταιρείες μπορούν να αποκομίσουν πολλά πρακτικά οφέλη. Το πιο σημαντικό είναι η δραματική βελτίωση της εξωτερικής εμπιστοσύνης στα λογιστικά έγγραφα. Οικονομικές πληροφορίες που έχουν δημιουργηθεί με τη συμμετοχή λογιστικών ειδικών στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα σε συναλλασσόμενους, όπως τράπεζες, πελάτες και πιστωτές, ότι η οικονομική κατάσταση της εταιρείας αναφέρεται με ακρίβεια. Πράγματι, πολλά οικονομικά ιδρύματα στην Ιαπωνία προσφέρουν προνομιακούς όρους δανεισμού και ειδικά δανειακά προϊόντα σε επιχειρήσεις που έχουν εγκαταστήσει σύστημα συμμετοχής λογιστών. Αυτό αποτελεί απόδειξη ότι η ύπαρξη του συστήματος συμμετοχής λογιστών αυξάνει άμεσα την πιστοληπτική ικανότητα μιας επιχείρησης. Επιπλέον, η συνεργασία με τους ειδικούς μπορεί να ενισχύσει το σύστημα διαχείρισης των οικονομικών της εταιρείας και να αυξήσει τη διοικητική πειθαρχία ως παρενέργεια.

Η Επιλογή και Προσόντα του Λογιστικού Συμβούλου στην Ιαπωνία

Σχετικά με την επιλογή και τα προσόντα του λογιστικού συμβούλου, ο Ιαπωνικός Νόμος Εταιρειών έχει θεσπίσει αυστηρές διατάξεις για να διασφαλίσει την ειδικότητα και την ανεξαρτησία των καθηκόντων τους.

Ο λογιστικός σύμβουλος εκλέγεται, όπως και οι άλλοι αξιωματούχοι, με κοινή απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων. Η θητεία του καθορίζεται, καταρχήν, να λήγει εντός της διετίας μετά την εκλογή του, στο τέλος της τελευταίας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων, αλλά σε ειδικούς τύπους εταιρειών, όπως εκείνες με περιορισμένη μεταβίβαση μετοχών, οι καταστατικές διατάξεις μπορούν να επεκτείνουν τη θητεία έως και δέκα χρόνια.

Το πιο χαρακτηριστικό είναι τα προσόντα που απαιτούνται. Το Άρθρο 333, Παράγραφος 1 του Ιαπωνικού Νόμου Εταιρειών περιορίζει τους επιλέξιμους για τη θέση του λογιστικού συμβούλου σε ειδικούς λογιστές, όπως είναι οι καταχωρημένοι λογιστές, οι λογιστικές εταιρείες, οι φοροτεχνικοί και οι φοροτεχνικές εταιρείες. Αυτό αποτελεί έναν απαραίτητο όρο για την εκτέλεση των καθηκόντων που απαιτούν υψηλό επίπεδο ειδικών γνώσεων στην κατάρτιση λογιστικών εγγράφων.

Επιπλέον, για να εγγυηθεί την ανεξαρτησία του λογιστικού συμβούλου, η Παράγραφος 3 του ίδιου άρθρου ορίζει αυστηρά κριτήρια ακαταλληλότητας. Κατά συνέπεια, οι ακόλουθοι δεν μπορούν να γίνουν λογιστικοί σύμβουλοι:

  • Οι διευθυντές, οι ελεγκτές, οι εκτελεστικοί διευθυντές, οι διαχειριστές ή άλλοι υπάλληλοι της εταιρείας ή των θυγατρικών της.
  • Άτομα που έχουν δεχθεί ποινή αναστολής της επαγγελματικής τους δραστηριότητας βάσει των διατάξεων του Νόμου για τους Καταχωρημένους Λογιστές ή του Νόμου για τους Φοροτεχνικούς και η περίοδος αναστολής δεν έχει λήξει.
  • Άτομα που δεν επιτρέπεται να ασκούν το επάγγελμα του φοροτεχνικού βάσει των διατάξεων του Νόμου για τους Φοροτεχνικούς.

Αυτές οι διατάξεις εγγυώνται νομικά ότι ο λογιστικός σύμβουλος θα εκτελεί τα καθήκοντά του ανεξάρτητα από τη διοίκηση της εταιρείας. Παρόλο που ο λογιστικός σύμβουλος κατέχει μια εσωτερική θέση ως ‘αξιωματούχος’ της εταιρείας, τα προσόντα και οι απαιτήσεις ανεξαρτησίας του βασίζονται στα πρότυπα ενός εξωτερικού ειδικού. Αυτή η ‘ενσωματωμένη ανεξαρτησία’ αποτελεί τον πυρήνα του συστήματος του λογιστικού συμβούλου. Ενώ συνεργάζεται στενά με το διοικητικό συμβούλιο για την εκτέλεση των καθηκόντων του, απαιτείται να διατηρεί την αντικειμενικότητα και την επιφυλακτικότητα ως ειδικός και, εάν χρειαστεί, να εκφράζει τη γνώμη του στη διοίκηση. Αυτή η ενσωματωμένη τάση αποτελεί τη δυσκολία του ρόλου του λογιστικού συμβούλου και, ταυτόχρονα, την πηγή της αξίας του.

Οι Καθήκοντα και Εξουσίες του Λογιστικού Συμβούλου στην Ιαπωνία

Τα καθήκοντα και οι εξουσίες του λογιστικού συμβούλου είναι σαφώς καθορισμένα στον Ιαπωνικό Νόμο των Εταιρειών και επικεντρώνονται στη διασφάλιση της αξιοπιστίας των λογιστικών εγγράφων.

Το πιο σημαντικό καθήκον του λογιστικού συμβούλου, βάσει του άρθρου 374, παράγραφος 1 του Ιαπωνικού Νόμου των Εταιρειών, είναι να συνεργάζεται με τους διευθυντές για την κατάρτιση των λογιστικών εγγράφων της εταιρείας (ισολογισμός, κατάσταση αποτελεσμάτων κλπ.) και των συνοδευτικών αναλυτικών καταστάσεων. Αυτή η “συνεργασία” δεν σημαίνει απλώς τον έλεγχο των εγγράφων που έχουν καταρτιστεί από τους διευθυντές, αλλά την ενεργή συμμετοχή στη διαδικασία κατάρτισης ως ειδικός. Κατά τη διαδικασία αυτή, ο λογιστικός σύμβουλος φέρει την ευθύνη, βάσει της ειδικής του γνώσης, να εξασφαλίσει την καταλληλότητα των λογιστικών επεξεργασιών και την ακρίβεια της παρουσίασης. Παράλληλα, ο λογιστικός σύμβουλος έχει επίσης την υποχρέωση να καταρτίσει μια “Έκθεση του Λογιστικού Συμβούλου” σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων του.

Για την αποτελεσματική εκτέλεση αυτών των καθηκόντων, στον λογιστικό σύμβουλο παρέχεται εκτεταμένο δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες και εξουσίες έρευνας. Σύμφωνα με το άρθρο 374, παράγραφος 2 του Ιαπωνικού Νόμου των Εταιρειών, ο λογιστικός σύμβουλος μπορεί ανά πάσα στιγμή να εξετάσει και να αντιγράψει τα λογιστικά βιβλία και τα σχετικά έγγραφα της εταιρείας και να ζητήσει από τους διευθυντές και τους υπαλλήλους να υποβάλουν αναφορές σχετικά με τη λογιστική. Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν την πρόσβαση σε γενικά λογιστικά βιβλία και βοηθητικά βιβλία, αλλά γενικά δεν περιλαμβάνουν τα πρακτικά του συμβουλίου διευθυντών.

Επιπλέον, εάν κρίνεται απαραίτητο για την εκτέλεση των καθηκόντων του, ο λογιστικός σύμβουλος μπορεί να ζητήσει από τις θυγατρικές να υποβάλουν αναφορές σχετικά με τη λογιστική ή να ερευνήσει την κατάσταση των επιχειρήσεων και της περιουσίας τους. Ωστόσο, οι θυγατρικές μπορούν να αρνηθούν αυτήν την έρευνα εάν υπάρχει “έγκυρος λόγος”, όπως η προστασία των εμπορικών μυστικών (άρθρα 374, παράγραφοι 3 και 4 του Ιαπωνικού Νόμου των Εταιρειών).

Ο λογιστικός σύμβουλος δεν περιορίζεται στον ρόλο του δημιουργού λογιστικών εγγράφων, αλλά ασκεί επίσης μια σημαντική εποπτική λειτουργία στη διακυβέρνηση της εταιρείας. Σύμφωνα με το άρθρο 375 του Ιαπωνικού Νόμου των Εταιρειών, ο λογιστικός σύμβουλος έχει την υποχρέωση να αναφέρει αμέσως στους μετόχους (ή στους ελεγκτές, σε περίπτωση εταιρειών με εγκατεστημένους ελεγκτές) εάν ανακαλύψει παράνομες πράξεις από τους διευθυντές ή σοβαρά γεγονότα που παραβιάζουν τους νόμους ή το καταστατικό κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του. Επίσης, είναι υποχρεωμένος να παρευρίσκεται στη συνεδρίαση του συμβουλίου διευθυντών όπου εγκρίνονται τα λογιστικά έγγραφα και να εκφράζει τη γνώμη του εάν χρειαστεί (άρθρο 376 του Ιαπωνικού Νόμου των Εταιρειών). Αυτές οι εξουσίες και υποχρεώσεις αποτελούν τη νομική βάση που επιτρέπει στον λογιστικό σύμβουλο να υποστηρίζει πολυδιάστατα την οικονομική υγεία της εταιρείας.

Υποχρεώσεις και Ευθύνες του Λογιστικού Συμβούλου Σύμφωνα με το Ιαπωνικό Δίκαιο

Ο λογιστικός σύμβουλος φέρει σημαντικές νομικές ευθύνες, που συνδέονται με τα κρίσιμα καθήκοντα και τις εξουσίες του. Αυτές οι ευθύνες διακρίνονται κυρίως σε δύο κατηγορίες: ευθύνες προς την ίδια την εταιρεία και ευθύνες προς τρίτους, όπως μετόχους και πιστωτές.

Αρχικά, όσον αφορά τις ευθύνες προς την εταιρεία, το άρθρο 423, παράγραφος 1 του Ιαπωνικού Εταιρικού Νόμου ορίζει ότι οι λογιστικοί σύμβουλοι, μαζί με άλλα στελέχη, είναι υπεύθυνοι για την αποζημίωση της εταιρείας για ζημιές που προκλήθηκαν από την αμέλεια των καθηκόντων τους. Η «αμέλεια καθηκόντων» μπορεί να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, την παράβλεψη σοβαρών λαθών κατά την κατάρτιση λογιστικών εγγράφων, την αποδοχή ακατάλληλων διαδικασιών που δεν συμμορφώνονται με τα λογιστικά πρότυπα ή την αναφορά παρατυπιών που ανακαλύφθηκαν σε διευθυντικά στελέχη. Αυτή η ευθύνη μπορεί να απαλλαγεί ή να περιοριστεί μόνο υπό ορισμένες συνθήκες, όπως με τη συναίνεση των μετόχων ή με ειδική απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού.

Επιπλέον, οι ευθύνες προς τρίτους είναι εξίσου σημαντικές. Το άρθρο 429, παράγραφος 1 του Ιαπωνικού Εταιρικού Νόμου προβλέπει ότι τα στελέχη της εταιρείας, σε περίπτωση δόλου ή σοβαρής αμέλειας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, φέρουν την ευθύνη αποζημίωσης τρίτων για τις προκληθείσες ζημιές. Για παράδειγμα, αν ένας λογιστικός σύμβουλος εμπλέκεται σε μια περίπτωση παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων και ένας χρηματοδοτικός οργανισμός που χορήγησε δάνειο στην εταιρεία υποστεί ζημιές λόγω της πτώχευσης της εταιρείας, τότε αυτό θα εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία.

Επιπρόσθετα, η παράγραφος 2 του ίδιου άρθρου εισάγει μια ιδιαίτερα αυστηρή διάταξη για τους λογιστικούς συμβούλους. Σύμφωνα με αυτήν, αν ο λογιστικός σύμβουλος έχει συμμετάσχει στην κατάρτιση λογιστικών εγγράφων ή εκθέσεων που περιέχουν ψευδείς πληροφορίες σε σημαντικά θέματα, φέρει την ευθύνη αποζημίωσης τρίτων για τις ζημιές, εκτός αν αποδείξει ότι δεν έχει παραβλέψει την επιβεβλημένη προσοχή. Αυτό μεταφέρει το βάρος της απόδειξης στον λογιστικό σύμβουλο, καθιστώντας ευκολότερη την επιδίωξη ευθύνης από τρίτους και επιβάλλει ένα πολύ υψηλό επίπεδο προσοχής στους λογιστικούς συμβούλους.

Πέραν των πολιτικών ευθυνών, η παράβαση των υποχρεώσεων αποθήκευσης λογιστικών εγγράφων ή η υποβολή ψευδών πληροφοριών μπορεί να οδηγήσει σε διοικητικές κυρώσεις, όπως πρόστιμα έως 1.000.000 γιεν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ιαπωνικού Εταιρικού Νόμου.

Η Νομική Εκτίμηση της Επιμέλειας Καθήκοντος των Λογιστών στην Ιαπωνία

Για την κατανόηση του επιπέδου της επιμέλειας καθήκοντος που οφείλουν να επιδεικνύουν οι λογιστές, υπάρχει μια ιδιαίτερα σημαντική νομική εκτίμηση. Πρόκειται για μια απόφαση που έλαβε το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιαπωνίας στις 19 Ιουλίου 2021 . Αυτή η προηγούμενη υπόθεση αφορούσε άμεσα όχι τους λογιστές, αλλά τους «ελεγκτές που η επιτήρησή τους περιορίζεται σε λογιστικά θέματα σύμφωνα με το καταστατικό μιας εταιρείας» (ελεγκτές με περιορισμένη λογιστική εποπτεία), ωστόσο η νομική λογική που ακολουθήθηκε σχετίζεται άμεσα με τα καθήκοντα των λογιστών.  

Στην υπόθεση αυτή, το ζήτημα που προέκυψε ήταν ότι ο ελεγκτής με περιορισμένη λογιστική εποπτεία δεν κατάφερε να ανακαλύψει μια πράξη μακροχρόνιας κλοπής από έναν υπάλληλο του τμήματος λογιστηρίου της εταιρείας. Ο υπάλληλος είχε πλαστογραφήσει τα επιβεβαιωτικά υπολοίπου της τράπεζας, και ο ελεγκτής, χωρίς να το αντιληφθεί, είχε εκδώσει μια έκθεση ελέγχου που επικύρωνε τα λογιστικά έγγραφα ως σωστά . Το Εφετείο, ως δικαστήριο χαμηλότερης βαθμίδας, αποφάσισε ότι «εφόσον δεν υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες που να καθιστούν εύκολα αντιληπτή την αναξιοπιστία των λογιστικών βιβλίων, ο ελεγκτής μπορεί να εμπιστεύεται τα λογιστικά βιβλία που έχει εκδώσει η εταιρεία και να πραγματοποιεί τον έλεγχο βάσει αυτών», απορρίπτοντας έτσι την ευθύνη του ελεγκτή .  

Ωστόσο, το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε αυτή την απόφαση. Το Ανώτατο Δικαστήριο δήλωσε ότι σε μια εταιρεία όπου δεν έχει οριστεί λογιστικός ελεγκτής, οι αξιωματούχοι που αναλαμβάνουν τον λογιστικό έλεγχο δεν πρέπει να θεωρούν ως δεδομένο ότι τα λογιστικά βιβλία είναι ακριβή και να προχωρούν στον έλεγχο των λογιστικών εγγράφων με αυτή την προϋπόθεση . Επιπλέον, τόνισε ότι οι αξιωματούχοι θα πρέπει να ζητούν αναφορές για την κατάσταση δημιουργίας των λογιστικών βιβλίων και να ελέγχουν τα υποκείμενα έγγραφα για να επιβεβαιώσουν ότι τα λογιστικά έγγραφα απεικονίζουν σωστά την οικονομική κατάσταση της εταιρείας .  

Η επίδραση αυτής της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου στους λογιστές είναι ανυπολόγιστη. Εάν ακόμη και οι ελεγκτές με περιορισμένη λογιστική εποπτεία δεν επιτρέπεται να εμπιστεύονται ανεπιφύλακτα τα λογιστικά βιβλία, τότε είναι λογικό να ερμηνευτεί ότι οι λογιστές, οι οποίοι δεν απλώς επιθεωρούν τα λογιστικά έγγραφα αλλά «συνεργάζονται στη δημιουργία τους» με το διοικητικό συμβούλιο, φέρουν ένα ισοδύναμο ή ακόμη μεγαλύτερο επίπεδο επιμέλειας καθήκοντος. Αυτή η προηγούμενη υπόθεση υποδεικνύει σαφώς ότι οι λογιστές έχουν την ευθύνη να εξετάζουν ενεργά την αξιοπιστία των υποκείμενων εγγράφων, όχι να αποδέχονται αμάσητη την πληροφορία που τους παρέχεται από τη διοίκηση, αλλά να εφαρμόζουν την επαγγελματική τους δύναμη αμφισβήτησης ως ειδικοί.

Σύγκριση με Άλλα Όργανα

Στον Ιαπωνικό Εταιρικό Νόμο (Japanese Corporate Law), πέρα από τον λογιστικό σύμβουλο, ορίζονται επίσης τα όργανα του ελεγκτή και του λογιστικού ελεγκτή, τα οποία εμπλέκονται στην επίβλεψη των οικονομικών και της διοίκησης της εταιρείας. Αν και αυτοί οι ρόλοι συχνά συγχέονται, οι αρμοδιότητες, οι προσόντα και η θέση τους εντός της εταιρείας διαφέρουν θεμελιωδώς. Για να κατανοήσουμε τη μοναδικότητα του λογιστικού συμβούλου, είναι απαραίτητη η σύγκριση με αυτά τα όργανα.

Η πιο ξεχωριστή χαρακτηριστική του λογιστικού συμβούλου είναι ότι ως εσωτερικό όργανο (στέλεχος) της εταιρείας, συνεργάζεται «από κοινού» με το διοικητικό συμβούλιο για την κατάρτιση των λογιστικών εγγράφων. Ο σκοπός είναι να συμμετέχει ένας ειδικός από το στάδιο δημιουργίας, προκειμένου να δομηθεί ενεργά η ακρίβεια των οικονομικών πληροφοριών.

Αντίθετα, ο ελεγκτής είναι επίσης εσωτερικό όργανο (στέλεχος) της εταιρείας, αλλά η κύρια αποστολή του δεν είναι η κατάρτιση των λογιστικών εγγράφων, αλλά η «επιθεώρηση (εποπτεία)» της εκτέλεσης των καθηκόντων του διοικητικού συμβουλίου. Το πεδίο ελέγχου του ελεγκτή μπορεί να περιορίζεται σε θέματα λογιστικής από το καταστατικό, αλλά ο βασικός του ρόλος είναι η εποπτεία της διοίκησης και όχι η συμμετοχή στη διαδικασία κατάρτισης. Επιπλέον, σε αντίθεση με τον λογιστικό σύμβουλο, δεν απαιτούνται κατ’ αρχήν ειδικά προσόντα όπως πιστοποιημένος λογιστής ή φοροτεχνικός για τον ελεγκτή.

Από την άλλη πλευρά, ο λογιστικός ελεγκτής είναι ένας «εξωτερικός» ειδικός πλήρως ανεξάρτητος από την εταιρεία. Ο λογιστικός ελεγκτής πρέπει να είναι πιστοποιημένος λογιστής ή λογιστική εταιρεία και η αποστολή του είναι να ελέγχει ανεξάρτητα αν τα λογιστικά έγγραφα που έχει καταρτίσει η εταιρεία είναι κατάλληλα και να εκφράζει τη γνώμη του μέσω της εκθέσεως ελέγχου. Η εγκατάσταση λογιστικού ελεγκτή είναι υποχρεωτική για συγκεκριμένες εταιρείες, όπως οι μεγάλες εταιρείες. Ενώ ο λογιστικός σύμβουλος υποστηρίζει τη δημιουργία από το εσωτερικό, ο λογιστικός ελεγκτής επαληθεύει το τελικό προϊόν από το εξωτερικό, καθιστώντας τη θέση και τη λειτουργία τους σαφώς διακριτή.

Αν συνοψίσουμε αυτές τις διαφορές, θα έχουμε τον παρακάτω πίνακα:

ΧαρακτηριστικάΛογιστικός ΣύμβουλοςΕλεγκτήςΛογιστικός Ελεγκτής
ΘέσηΕσωτερικό όργανο (στέλεχος)Εσωτερικό όργανο (στέλεχος)Εξωτερικό όργανο
Κύρια ΚαθήκονταΚοινή κατάρτιση λογιστικών εγγράφων με το διοικητικό συμβούλιοΕπιθεώρηση της εκτέλεσης καθηκόντων του διοικητικού συμβουλίουΛογιστικός έλεγχος των λογιστικών εγγράφων
ΠροσόνταΠιστοποιημένος Λογιστής ή ΦοροτεχνικόςΚατ’ αρχήν μη απαιτούμεναΠιστοποιημένος Λογιστής ή Λογιστική Εταιρεία
ΑνεξαρτησίαΕιδικός ανεξάρτητος από τη διοίκησηΕποπτικό όργανο ανεξάρτητο από τη διοίκησηΕξωτερικός τρίτος ανεξάρτητος από την εταιρεία

Έτσι, ο λογιστικός σύμβουλος, ενώ είναι εσωτερικό στέλεχος, διαθέτει εξωτερική ειδικότητα και συμμετέχει στη διαδικασία προετοιμασίας αντί για εποπτεία ή επακόλουθο έλεγχο, κατέχοντας έναν μοναδικό και σημαντικό ρόλο στον Ιαπωνικό Εταιρικό Νόμο.

Συνοπτικά

Όπως αναλύθηκε στο παρόν άρθρο, ο λογιστικός σύμβουλος αποτελεί μια πρωτοποριακή διάταξη του Ιαπωνικού Εταιρικού Δικαίου (Japanese Corporate Law), η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση της αξιοπιστίας των εταιρικών λογιστικών εγγράφων από το εσωτερικό της επιχείρησης. Ο λογιστικός σύμβουλος, ως ειδικός στα λογιστικά, συνεργάζεται με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για την κοινή δημιουργία των λογιστικών εγγράφων, εξασφαλίζοντας ενεργά την ακρίβεια των οικονομικών αναφορών. Αυτός ο ρόλος προσφέρει σημαντικά πρακτικά οφέλη, όπως τη βελτίωση της πιστωτικής ικανότητας της επιχείρησης και τη διευκόλυνση της ομαλής χρηματοδότησης. Ωστόσο, μαζί με τις σημαντικές εξουσίες, έρχονται και βαριές νομικές ευθύνες προς την εταιρεία και τρίτους. Οι πρόσφατες αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ιαπωνίας υπογραμμίζουν το υψηλό επίπεδο της προσοχής που απαιτείται από τους λογιστικούς συμβούλους, καθιστώντας την υψηλή εξειδίκευση και την επαγγελματική δεοντολογία απαραίτητα για την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Το νομικό μας γραφείο Monolith παρέχει εκτενείς νομικές υπηρεσίες σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση, περιλαμβανομένης της εγκατάστασης και διαχείρισης λογιστικών συμβούλων, σε μια ποικιλία πελατών στην Ιαπωνία. Στο γραφείο μας υπάρχουν ειδικοί που μιλούν άπταιστα τα Αγγλικά και διαθέτουν δικηγορικές ικανότητες από ξένες χώρες, παρέχοντας εξειδικευμένη υποστήριξη σε επιχειρήσεις που αναπτύσσουν διεθνείς δραστηριότητες, ώστε να συμμορφώνονται με τις περίπλοκες απαιτήσεις του Ιαπωνικού Εταιρικού Δικαίου και να δημιουργούν αποτελεσματικά και συμμορφωμένα με την κανονιστική συμμόρφωση συστήματα διακυβέρνησης.

Managing Attorney: Toki Kawase

The Editor in Chief: Managing Attorney: Toki Kawase

An expert in IT-related legal affairs in Japan who established MONOLITH LAW OFFICE and serves as its managing attorney. Formerly an IT engineer, he has been involved in the management of IT companies. Served as legal counsel to more than 100 companies, ranging from top-tier organizations to seed-stage Startups.

Επιστροφή στην κορυφή