Έξι περιπτώσεις όπου δεν αναγνωρίζεται η συκοφαντική δυσφήμιση, εξηγεί ένας δικηγόρος

Η τιμή που αναφέρεται στην περίπτωση της δυσφήμισης αφορά την εξωτερική τιμή και σημαίνει την αξιολόγηση που δίνει η κοινωνία σε ένα άτομο. Έτσι, η πράξη της δυσφήμισης σημαίνει τη μείωση της κοινωνικής αξιολόγησης ενός ατόμου, και αυτό ισχύει τόσο στο ποινικό όσο και στο αστικό δίκαιο.

Επειδή η κοινωνική αξιολόγηση είναι κάτι αόρατο, είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι η κοινωνική αξιολόγηση έχει πραγματικά μειωθεί. Γι’ αυτό, τόσο στο ποινικό όσο και στο αστικό δίκαιο, δεν απαιτείται να αποδειχθεί ότι η κοινωνική αξιολόγηση ενός ατόμου έχει πραγματικά μειωθεί, αλλά αρκεί η δημιουργία του κινδύνου μείωσης. Παρόλο που η δυσφήμιση φαίνεται να έχει οριστεί ευρέως, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις στην πράξη όπου κρίθηκε ότι δεν υπάρχει δυσφήμιση. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε έξι περιπτώσεις που κρίθηκαν ως «μη δυσφημιστικές».

Περιπτώσεις που δεν ικανοποιήθηκαν τα στοιχεία σύνθεσης της συκοφαντικής δυσφήμισης

Υπάρχει περίπτωση όπου ο ενάγων απαίτησε αποζημίωση και διαγραφή άρθρου, κατηγορώντας τον εναγόμενο ότι δημοσίευσε στην ιστοσελίδα του κείμενο που δυσφημούσε την τιμή του, με αφορμή την πορεία προηγούμενης δίκης μεταξύ τους.

Ο εναγόμενος συνέχισε να βρίζει τον ενάγοντα με όρους όπως «κακοποιοί», «το απεχθές εκβιαστικό περιστατικό με τη χρήση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ως ασπίδα» και «η ψυχική κατάσταση του Β δεν είναι φυσιολογική», ωστόσο το Πρωτοδικείο του Τόκιο αποφάσισε ότι:

«Λόγω της έλλειψης αναφοράς σε λεπτομερείς και συγκεκριμένες πραγματικές περιστάσεις που να αξιολογούν τις πράξεις του ενάγοντα και την ανωνυμία του ενάγοντα, καθώς αναφέρεται με ψευδώνυμο, και επιπλέον, το συνολικό κείμενο περιγράφει την πορεία της δίκης από την οπτική γωνία του εναγόμενου», δεν αναγνώρισε τη συκοφαντική δυσφήμιση.

Απόφαση του Πρωτοδικείου του Τόκιο, 16 Ιουνίου 2015 (Έτος Heisei 27)

Ωστόσο, «κρίνεται ότι οι εκφράσεις υπερβαίνουν τα όρια της δίκαιης γνώμης ή κριτικής και αποτελούν επιθετική επίθεση στην προσωπικότητα του ενάγοντα, και συνολικά οι φράσεις είναι ακατάλληλες και ανάρμοστες. Επομένως, η συμπεριφορά του εναγόμενου Υ1 αποτελεί παράνομη πράξη που παραβιάζει το αίσθημα τιμής του ενάγοντα σε βαθμό που δεν μπορεί να αγνοηθεί από την κοινωνική συνείδηση», και έτσι αναγνώρισε την παραβίαση του αισθήματος τιμής και διέταξε την πληρωμή αποζημίωσης 300.000 γιεν και τη διαγραφή του άρθρου. Ακόμη και αν δεν αναγνωριστεί η συκοφαντική δυσφήμιση, μπορεί να αναγνωριστεί η παραβίαση του αισθήματος τιμής ή άλλες παραβιάσεις.

Για την παραβίαση του αισθήματος τιμής, παρέχουμε λεπτομερή εξήγηση στο παρακάτω άρθρο.

https://monolith.law/reputation/defamation-and-infringement-of-self-esteem[ja]

Περιπτώσεις όπου τα αναφερόμενα γεγονότα θεωρήθηκαν αληθή

Τον Ιανουάριο του 2011 (Heisei 23), οι εβδομαδιαίες εκδόσεις “Shukan Shincho” και “Shukan Bunshun” ανέφεραν ότι μια γυναίκα δημοσιογράφος της εταιρείας “Nihon Keizai Shimbun” είχε πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης, και ο τότε αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής πολιτικής του Δημοκρατικού Κόμματος, Yoshihito Sengoku, κατέθεσε αγωγή κατά των εκδοτικών οίκων Shinchosha και Bungeishunju, ζητώντας αποζημίωση 10 εκατομμυρίων γιεν για κάθε περίπτωση. Τον Ιούνιο του 2012 (Heisei 24), το Περιφερειακό Δικαστήριο του Τόκιο αποφάσισε ότι τα κύρια στοιχεία του άρθρου ήταν αληθή και απέρριψε την αγωγή του ενάγοντα.

Στην απόφαση του δικαστηρίου αναφέρεται:

Στην παρούσα υπόθεση, η δημοσιογράφος ΧΧ, κατά τη διάρκεια της εξέτασης ως μάρτυρας, κατέθεσε ότι δεν ένιωσε ότι έπεσε θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης από τις συγκεκριμένες δηλώσεις και σε αυτή την έννοια, υπάρχουν αμφιβολίες για το αν οι δηλώσεις αυτές μπορούν να θεωρηθούν ως σεξουαλική παρενόχληση προς τη δημοσιογράφο ΧΧ. Ωστόσο, ο λόγος που τα άρθρα του “Bunshun” και του “Shincho” μείωσαν την κοινωνική εκτίμηση του ενάγοντα δεν ήταν επειδή οι δηλώσεις προκάλεσαν δυσφορία στη γυναίκα δημοσιογράφο, αλλά επειδή ο ενάγων, ως Υπουργός του Καμπινέτου και κεντρική φιγούρα της κυβέρνησης, είχε τέτοιες συμπεριφορές και δηλώσεις σε δημόσιες εκδηλώσεις που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως σεξουαλική παρενόχληση, γεγονός που αμφισβητεί την κρίση του ενάγοντα ως πολιτικού και ως ανθρώπου.

Περιφερειακό Δικαστήριο του Τόκιο, απόφαση 12 Ιουνίου 2012 (Heisei 24)

Αυτή είναι μια περίπτωση όπου δεν εγκρίθηκε αίτηση για αποζημίωση βάσει συκοφαντικής δυσφήμισης, λόγω της απόδειξης της αλήθειας.

Για τα κριτήρια εγκυρότητας της συκοφαντικής δυσφήμισης, ανατρέξτε στο παρακάτω άρθρο για λεπτομερή εξήγηση.

https://monolith.law/reputation/defamation[ja]

Περιπτώσεις όπου η μείωση της κοινωνικής εκτίμησης δεν ξεπέρασε τα όρια

Η εταιρεία Fujitsu (Ιαπωνική Fujitsu), αντιμετώπισε μια μήνυση για δυσφήμιση από διαχειριστές ενός επενδυτικού κεφαλαίου, μετά την αναφορά στην ιστοσελίδα της, σε συνέντευξη τύπου και στη γενική συνέλευση των μετόχων, ότι ο πρώην διευθύνων σύμβουλος είχε σχέσεις με «στοιχεία που θεωρούνται αντικοινωνικές δυνάμεις». Τον Ιούλιο του 2011, το Πρωτοδικείο του Τόκιο αποφάσισε ότι η μείωση της κοινωνικής εκτίμησης δεν ξεπέρασε τα όρια και απέρριψε την αγωγή των προσφευγόντων.

Στην απόφαση αναφέρεται:

Κατά τη διάρκεια της εν λόγω συνέντευξης τύπου, διανεμήθηκε ένα έγγραφο στους παρευρισκόμενους, ζητώντας τη συνεργασία τους ώστε να αποφευχθεί η πρόκληση φήμης που θα έβλαπτε συγκεκριμένες εταιρείες ή άτομα… οι κατηγορούμενοι είχαν λάβει την κατάλληλη προσοχή ώστε οι εκφράσεις που χρησιμοποιήθηκαν να μην μειώσουν την κοινωνική εκτίμηση των προσφευγόντων. Επιπλέον, το περιεχόμενο των εκφράσεων αφορούσε κυρίως την παρουσίαση της άποψης της Fujitsu ότι δεν ήταν επιθυμητή η συνέχιση της στενής σχέσης του Α με τα εν λόγω άτομα, βασιζόμενη σε πληροφορίες και υλικό που έθεταν υπό αμφισβήτηση τη σχέση τους με αντικοινωνικές δυνάμεις, και όχι ότι οι προσφεύγοντες είχαν πραγματικά σχέσεις με αντικοινωνικές δυνάμεις.

Απόφαση του Πρωτοδικείου του Τόκιο, 19 Ιουλίου 2011

Έτσι, κατέληξε ότι «υπό τις συνθήκες όπου η εταιρεία κατηγορούμενη ήταν υπόλογη να δώσει εξηγήσεις, το περιεχόμενο και ο τρόπος της έκφρασης ήταν τέτοιος που έγινε με την απαραίτητη προσοχή ώστε να μην μειώσει την κοινωνική εκτίμηση των προσφευγόντων, και θεωρήθηκε ότι δεν ξεπέρασε τα αποδεκτά όρια, και συνεπώς δεν αναγνωρίστηκε ως παράνομη πράξη δυσφήμισης». Αυτή είναι μια περίπτωση όπου δεν αναγνωρίστηκε δυσφήμιση λόγω του ότι η μείωση της κοινωνικής εκτίμησης δεν ξεπέρασε τα όρια.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την κοινωνική εκτίμηση, δείτε το παρακάτω άρθρο.

https://monolith.law/reputation/defamation-and-decline-in-social-reputation[ja]

Περιπτώσεις Αναγνώρισης της Αξιοπιστίας της Μεθοδολογίας Έρευνας

Υπήρξε μια περίπτωση όπου ο ενάγων, που διεξάγει επιχείρηση πώλησης ηλεκτρικών συσκευών, ισχυρίστηκε ότι η τιμή του έχει προσβληθεί από ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο “Japanese Nikkei Business” το έτος Heisei 20 (2008), το οποίο ανέφερε ότι “η ικανοποίηση των καταναλωτών από την μεταπωλητική εξυπηρέτηση ήταν η χαμηλότερη” και ζήτησε αποζημίωση βάσει παράνομης πράξης και δημοσίευση συγγνώμης.

Το Δικαστήριο του Τόκιο ανέφερε:

“Ο πίνακας κατάταξης πρέπει να εκληφθεί ως απεικόνιση του γεγονότος ότι, βάσει αποτελεσμάτων ερωτηματολογίου προς τους καταναλωτές, ο ενάγων έλαβε τη χαμηλότερη βαθμολογία στην κατηγορία των καταστημάτων ηλεκτρικών συσκευών, και οι γενικοί αναγνώστες θα σχημάτιζαν την εντύπωση ότι η μεταπωλητική εξυπηρέτηση που προσφέρει ο ενάγων αξιολογείται ως η χαμηλότερη από τους καταναλωτές σε σύγκριση με άλλα καταστήματα ηλεκτρικών συσκευών, και επομένως μπορεί να λεχθεί ότι μειώνει την κοινωνική αξιολόγηση του ενάγοντος”

Δικαστήριο του Τόκιο, Δεκέμβριος 2010

Από την άλλη πλευρά,

“Αναγνωρίζεται ότι ο κατηγορούμενος δημοσίευσε τα άρθρα αυτά με καθαρά δημόσιο συμφέρον και ότι η μεθοδολογία της έρευνας ήταν τέτοια που εξασφάλιζε την λογικότητα των αποτελεσμάτων, χωρίς να βρεθούν συνθήκες που θα οδηγούσαν σε αυθαίρετα αποτελέσματα, και επομένως δεν μπορεί να αρνηθεί κανείς την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων της έρευνας”

Απόφαση Δικαστηρίου του Τόκιο, 14 Δεκεμβρίου 2010

και απέρριψε το αίτημα του ενάγοντος.

Πρόκειται για μια περίπτωση όπου, παρά τη μείωση της κοινωνικής αξιολόγησης, το άρθρο βασίστηκε σε δεδομένα που προέκυψαν από σωστές στατιστικές διαδικασίες και αναγνωρίστηκε η αλήθεια και η σχετικότητά του, επομένως δεν θεωρήθηκε ως προσβολή της τιμής.

Περιπτώσεις που δεν ξεπερνούν τα όρια της γνώμης ή του σχολιασμού

Υπάρχει ένα περιστατικό όπου ο πρώην βουλευτής της Κάτω Βουλής, Μουνεο Σουζούκι, κατηγόρησε την εκδοτική εταιρεία Shinchosha, η οποία εκδίδει το “Εβδομαδιαίο Shincho”, για συκοφαντική δυσφήμιση μέσω μιας διαφήμισης σε εφημερίδα με τον τίτλο “Συνηθισμένος άνδρας που λέει ψέματα”, ζητώντας τη δημοσίευση μιας διαφήμισης συγγνώμης και αποζημίωση ύψους 10 εκατομμυρίων γιεν.

Το Ανώτατο Δικαστήριο του Τόκιο αποφάσισε ότι οι γεγονότα που αποτέλεσαν τη βάση για την άποψη του άρθρου, χαρακτηρίζοντας τον πρώην βουλευτή Σουζούκι ως “συνηθισμένο άνδρα που λέει ψέματα”, ήταν είτε αληθινά είτε υπήρχε επαρκής λόγος να πιστεύει κανείς ότι ήταν αληθινά, και δήλωσε:

“Η άποψη ή ο σχολιασμός για τον ‘συνηθισμένο άνδρα που λέει ψέματα’ μπορεί να έχει μια έλλειψη κομψότητας, αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ξεπερνά τα όρια της γνώμης ή του σχολιασμού, όπως θα ήταν μια προσωπική επίθεση. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι ο συγγραφέας του άρθρου ενήργησε με πρόθεση ή αμέλεια, και έτσι δεν συντελείται παράνομη πράξη, και το ίδιο ισχύει για την παραβίαση της τιμής.”

Απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Τόκιο, 25 Δεκεμβρίου 2003 (2003)

Κατόπιν αυτού, η αίτηση του πρώην βουλευτή Σουζούκι απορρίφθηκε και, αργότερα, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε να μην εξετάσει την έφεσή του, επικυρώνοντας έτσι την απόφαση.

Περιπτώσεις που η αντιπαραθετική έκφραση θεωρήθηκε αποδεκτή

Υπάρχει μια περίπτωση στην οποία το δικαστήριο αναγνώρισε τη νομική αρχή της αντιπαραθετικής έκφρασης κατά τη διάρκεια μιας διαμάχης που έλαβε χώρα στο φόρουμ «Βιβλία και Περιοδικά» της υπηρεσίας Nifty Serve, τόσο στην αίθουσα συνεδριάσεων όσο και στο πάτιο.

Σύμφωνα με τον προσφεύγοντα μέλος Α, ένα άλλο μέλος Β είχε επανειλημμένα κάνει παράνομες δηλώσεις που αποτελούσαν προσβολή ή συκοφαντική δυσφήμιση εναντίον του Α, παρά ταύτα η Nifty αγνόησε αυτές τις δηλώσεις, συναινώντας σιωπηρά σε μια παράνομη κατάσταση και αρνήθηκε να αποκαλύψει το όνομα και τη διεύθυνση του Β, παρά το αίτημα του Α. Η προσφυγή αφορούσε αίτηση για αποζημίωση κατά της Nifty και αίτηση για αποκάλυψη των πληροφοριών του αποστολέα Β.

Το Πρωτοδικείο του Τόκιο αποφάσισε:

Κατά την περίπτωση παραβίασης μέσω έκφρασης, η αρχή είναι ότι αντιμετωπίζεται με αντιπαραθετική έκφραση, η οποία αποτελεί τη βασική αρχή της ελευθερίας του λόγου (Άρθρο 21, Παράγραφος 1 του Συντάγματος). Εάν το θύμα έχει κάνει επαρκή αντίλογο και αυτό έχει αποδώσει, τότε είναι δυνατόν να κριθεί ότι η κοινωνική εκτίμηση του θύματος δεν έχει μειωθεί. Συνεπώς, σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν είναι σωστό να αναγνωρίζεται η ευθύνη για παράνομη πράξη στον εκφραστή, επιλέγοντας και επικεντρώνοντας σε μεμονωμένες εκφράσεις, καθώς αυτό θα μπορούσε να περιορίσει την ελευθερία του λόγου.

Απόφαση του Πρωτοδικείου του Τόκιο, 27 Αυγούστου 2001 (2001)

Και έτσι, κατέληξε ότι οι δηλώσεις του κατηγορούμενου θεωρήθηκαν ως αντιπαραθετική έκφραση στις δηλώσεις του προσφεύγοντος, οι οποίες είχαν αποτέλεσμα να αποτρέψουν τη μείωση της κοινωνικής εκτίμησης του προσφεύγοντος, και ότι οι δηλώσεις του προσφεύγοντος ήταν υπερβολικές και αποτελούσαν σοβαρή προσβολή. Επομένως, «δεδομένου ότι οι δηλώσεις του προσφεύγοντος ήταν σοβαρές προσβολές, είναι αποδεκτό οι δηλώσεις του κατηγορούμενου προς τον προσφεύγοντα να είναι κάπως υπερβολικές», και έτσι απέρριψε την παρανομία των δηλώσεων του κατηγορούμενου (νομική αρχή της αντιπαραθετικής έκφρασης) και απέρριψε την αίτηση του προσφεύγοντος.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την έκφραση που περιλαμβάνει γνώμες ή κριτικές, ανατρέξτε στο παρακάτω άρθρο.

https://monolith.law/reputation/expressions-and-defamation[ja]

Συνοπτικά

Δεν περιορίζεται μόνο στη δυσφήμιση, αλλά δεν σημαίνει ότι το δικαστήριο θα αναγνωρίσει όλα τα επιχειρήματα επειδή κάποιος έχει κινήσει μια δίκη. Τα προβλήματα στο διαδίκτυο αποτελούν ακόμα έναν νέο τομέα, επομένως δεν υπάρχουν πολλά δικαστικά προηγούμενα. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, πρέπει να προετοιμαστούμε με ιδιαίτερη προσοχή, να σχεδιάσουμε τη στρατηγική μας και να προσεγγίσουμε τη δίκη με συνέπεια. Εξ ου και η ανάγκη να συμβουλευτείτε έναν έμπειρο δικηγόρο.